Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 2/4)
Đăng lúc: Thứ năm - 12/12/2013 11:40 - Người đăng bài viết: bientap02Làng Lệ Sơn ngày xưa có nhiều sinh hoạt cộng đồng như: Lợp nhà tập thể, đi nơm cá tập thể, đi săn tập thể, bửa cau tập thể…Chính những sinh hoạt tập thể đó đã nãy sinh một nền văn nghệ dân gian rất phong phú, độc đáo. Đó là những câu hò đối đáp giàu chất nhân văn và trí thông minh của dân làng. Trang báo trân trọng giới thiệu bài viết của tác giả Lê Ngọc Mân, do chủ biên địa chí Làng Lệ Sơn Lê Ngọc Đại chỉnh lý.
Bài viết phần 1 đã đăng:
1. Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1/4)
18. Chân tréo, tay néo, khu nắt, mắt dòm
(Trèo cau)
19.Thon thon ba goóc chạng ra
20. Mặc lòng quân tủ lượng thấp cao
23. Bốn bề vương vức bốn thành cao
1. Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1/4)
18. Chân tréo, tay néo, khu nắt, mắt dòm
(Trèo cau)
19.Thon thon ba goóc chạng ra
Lông thì lún gán ngoài da mọc đều
Gió đưa ót ét thì kêu
Gió đưa ót ét thì kêu
Đến khi rơi xuống phơi đều đóc ra
(Nang măng)
(Nang măng)
20. Mặc lòng quân tủ lượng thấp cao
Đẹp mặt anh hừng khi tắt gió
Dây dài mình chuộng lượng thấp cao
(Thả diều)
21. Nắng cực nên cậy nàng bayChân vắt qua bụng hai tay níu thành
Hạ đít xuống lòng càng nhún nhẩy
Trời bức mình thì hãy còn đưa
(Ru võng)
22. Hai ông chẳng thấy hai bà
Sinh ra nam tử được 30 người
Mười người mặt mũi tốt tươi
Bốn người nho sỹ, sáu người văn minh.
23. Bốn bề vương vức bốn thành cao
Có sông, có nước, cá chẳng vào
Xe ngựa đi qua, dừng chân lại
Văn võ triều đình nghĩ làm sao
(Bộ cờ)
24. Thầy mẹ sinh ra tám tuổi tròn
Nhờ ơn trên mặn lạt đủ miếng ngon
Mình gấm thêu hoa xa xát chẳng mòn
(Cái bát)
25. Nền một nền hai còn thơ ấu
Đến mười lăm tuổi mới xuân xanh
Số thiên tào định 30 thì chết
Đến kỳ mồng một lại sinh ra
(Mặt trăng)
(Mặt trăng)
26. Độc lập trung thiên tướng
Hoành khải bát quái đồ
Đầu lưỡi gươm lăm le đâm con chuột
Dưới mũi gươm dắt con ngựa vào
(Cái địa bàn)
27. Sinh ra phận gái mãi còn xanh
Một chạt thuyền quên buộc giữa mình
Vui thú ra chơi cùng non nước
Làm nên nhẫn dục để nhân sinh
(Môi má)
28. Tình cờ sao lại tình cờ
Đi ra nhớ gặp ai ngờ mà vô
Tâm thần chuyển động chẳng vô hẳn rồi
Rinh lên để xuống mà coi
Bóp đi bóp lại một hồi rúc ra
(Đạp phải gai)
29. Nhất ngưu nhất mỹ tại nhất điền
Nhất âm hậu nhất âm tiền
(Con gái cày bò cái)
30. Nhất sư nhất sách nhất chùa chiền
Nhất đầu chỉ địa nhất đầu chỉ thiên
( Sư và buồi)
31. Xuân sanh chưa có hai sừng
Để giữa lưng chừng em mới nở ra
Đến khi bóng đã xế tà
Bụng em tóp lại nở ra hai sừng
(Mặt trăng)
32. Hai vợ chồng đẹp đôi đẹp lứa
Đi đâu cũng cặp nhau hoài
Chàng có lòng ngay không dấu diếm
Vợ thì dạ bạc khéo thu lai
( Trầu cau)
33. Đi le lưỡi về le lưỡi
Đi nhe răng về nhe răng
(Cái bừa)
34. Thân em bị bóc lột hoài
Đầu năm đến ở nhà người còn nguyên
Ngày qua tháng lại liên miên
Cuối năm một mảnh gia liền cũng không
( Quyển lịch)
35. Mặt em vuông tượng chữ điền
Bụng em thì trắng cu lơ bóc ngoài
Lòng em chứa cả đất trời
Có câu nhân nghĩa có hồi hiếu trung
(Quyển sách)
Bụng em thì trắng cu lơ bóc ngoài
Lòng em chứa cả đất trời
Có câu nhân nghĩa có hồi hiếu trung
(Quyển sách)
36. Khum lưng mà chịu với trời
Em không hoa nguyệt mà chịu lời nguyệt hoa
(Khu đị)
Em không hoa nguyệt mà chịu lời nguyệt hoa
(Khu đị)
37. Bốn người cùng họ cùng tên
Vốn cùng dòng họ nhưng sinh khác miền
Người thì du ngoạn thưởng thiên
Kẻ thì phụng sự tổ tiên ông bà
Ngườicùng đàn nhị hát ca
Kẻ thì lặn lội giang hà quanh năm
(cái Sáo)
(cái Sáo)
38. Hình vuông trong dạ thì tròn
Khi ăn cơm lính khi bòn cơm dân
Vào nhà rồi lại ra sân
Khi chơi bóng nguyệt khi lân bóng đèn
(Cối giả gạo)
39. Nôôt thì nôôc gấm chèo thì chèo tre
Chèo đến cửa nghè thì chèo trở lại
(ăn cơm)
40. Ba chục nhốt lại một lồng
Một chục có mồng hai chục thì không
(Một tháng)
41. Con người thì chết đã lâu
Có mắt sâu hóm bộ râu đang còn
(Côộc tre)
42. Sinh ra phận thiếp nằm trên mình chàng
Bốn mùa xuân hạ thu đông
Cởi áo chàng mặc chẳng nề hà chi
Có thì kẻ lôi người trì
Không thì thiếp chịu cam chi mình chàng
(Cối xay ló)
43. Mình tròn cái mặt cũng tròn
Có ông tướng sỹ ngồi hòm vàng treo
Rủ nhau lên xuống dập dìu
Khi ra ngỏ hạnh khi vào vườn hoa
(boọng oong)
(boọng oong)
44. Bốn bề thành lũy đắp cao
Ngoài trồng thông, trúc, mai, đào, chim chê
Chim bay lại có thư đề
Có người quý khách ngồi kề một bên
(Khay đợng ấm chén pha trà)
(Còn tiếp ...)
(Còn tiếp ...)
Tác giả bài viết: Tác giả bài viết: Sưu tầm và biên soạn: Lê Ngọc Mân - Chỉnh lý và giới thiệu: Lê Trọng Đại
Từ khóa:
Những tin mới hơn
- Miếu thờ các họ đại tôn ở làng Lệ Sơn (Phần 4) (11/03/2014)
- Tìm nguồn cội và những nét đặc trưng của các làng quê thuộc Bát danh hương (Phần 1) (03/05/2014)
- Tìm về nguồn cội và những nét đặc trưng của các làng quê thuộc Bát danh hương (Phần 2) (05/10/2015)
- Thông báo về việc nghiên cứu, biên soạn công trình “Địa chí làng Lệ Sơn” (19/07/2014)
- Miếu thờ các họ đại tôn ở làng Lệ Sơn (Phần 3) (03/03/2014)
- Miếu thờ các họ đại tôn ở làng Lệ Sơn (Phần 2) (20/02/2014)
- Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 3/4) (18/12/2013)
- Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 4/4) (25/12/2013)
- Miếu thờ các họ đại tôn ở làng Lệ Sơn (Phần 1) (13/02/2014)
- Cụ Đặng Thị Cấp - Thân mẫu của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên là dòng dõi nhà tướng ở Làng Lệ Sơn (29/04/2016)
Những tin cũ hơn
- Giá trị tâm linh ẩn chứa sức mạnh vô tận từ cội nguồn (07/12/2013)
- Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1/4) (06/12/2013)
- Những công bố quan trọng rút ra nhờ tìm hiểu nội dung địa bạ Lệ Sơn Hạ (31/08/2013)
- Một vài thông tin về tiến độ thực hiện Địa chí làng Lệ Sơn (27/08/2013)
- Câu đối - Một di sản văn hoá tinh thần độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 2) (16/07/2013)
- Câu đối - Một di sản văn hoá tinh thần độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1) (12/07/2013)
- Động Chân Linh - Huyền thoại và lịch sử (Phần 2) (21/06/2013)
- Động Chân Linh - Huyền thoại và lịch sử (Phần 1) (17/06/2013)
- Công bố kết quả giải thưởng Tìm hiểu lịch sử văn hóa làng Lệ Sơn - Giai đoạn Khởi động (10/06/2013)
- Một số tư liệu để nghiên cứu về quá trình xuất hiện và thay đổi của các địa danh Lệ Sơn Thượng và Lệ Sơn Hạ qua tiến trình lịch sử (Phần 2) (21/05/2013)
- Lời giới thiệu công trình Địa chí Làng Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Trả lời ý kiến đề xuất của bạn Lê Quang Đạt. Việc in sách đủ để phát cho mỗi gia đình người Lệ Sơn 1 quyển là không dễ vì giá thành sách chỉ tính riêng giấy mực thủ tục giấy phép xuất bản xuất bản mỗi cuốn đã 160.000 đồng, để in đủ thì phải 4000 quyển như vậy riêng tiền... - Nghề hay: Trồng cỏ nuôi bò một hướng đi tích cực chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp nông thôn - Gửi bởi: Phạm Thị Thuỳ
Đọc được bài hay quá. Một số kiến thức rất bổ ích. Tuy nhiên, tôi có việc rất mong được anh hỗ trợ: Anh có định mức nào, hay kinh nghiệm về chi phí sản xuất 1 ha trồng cỏ không anh (giống, phân bón, nhận công, tưới tiêu...). Anh có có thể cho tôi xin được không. Hiện... - Lệ Sơn - Làng theo đạo học - Gửi bởi: Lương Xuân Trường
Mình tình cờ đọc lại bài viết của mình ở đây. (bài vết cũng tám năm trước rồi) đọc bình luận của bạn Lâm Phương, chuyện bạn đánh giá thế nào là quyền của bạn. Chỉ có điều một thông tin bạn đưa ra không chính xác: Mình (Lương Xuân Trường) và bạn dồng nghiệp Phan Phương... - Thêm một tư liệu Hán nôm về địa danh Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Cháu xem lại thông tin đoạn nói về chiến tranh Trịnh - Nguyễn 1774 - 1776 là chưa chính xác dễ gây nhầm lẫn với thông tin Chiến tranh Trịnh - Nguyễn (1627 - 1672) ở thế kỷ XVII. Thời gian được nói đến trong bài viết là sau khi tướng họ Trịnh - Hoàng Ngũ Phúcvượt sông... - Bài thơ cuối cùng của nhà giáo Lê Ngọc Mân - Gửi bởi: Lê Quang Đạt, số phone: 0913963799
Hồi trước đi học chung cấp 3 ở huyện Quảng Trạch cùng bạn Hạnh, bạn Hào ở Ba Đồn. Hay xuống thăm thầy Mân chuyện trò ngâm thơ - Chặt củi lèn, một kỷ niệm khó quên - Gửi bởi: Lê Quang Đạt
Nhớ lại hồi xưa đi chăn bò cùng các bạn ở Hung Tắt, Hung Cày. Nay đâu còn cảnh đó nữa? - Một gia đình cần sự giúp đỡ - Gửi bởi: Nguyen Van Thanh
Rất buồn vì Thay mặt Hội đồng hương Văn hoá tại Nha Trang trích gửi tiền ủng hộ mà không có danh sách...Việc đã qua...Thôi nhé! - Gửi con gái Mẹ - Gửi bởi: Hung Lan
Mệ Phương còn khỏe không chi Hồng ?
Bài thơ hay đáo để, đọc mà nước mắt chảy dài. - Lê Đình Khôi; Quê hương là nơi con nước "chở che con đi..." - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Bài viết rất là một lời tri ân với cụ Lê Đình Khôi người đã có những hành động đẹp đóng góp cho cộng đồng cư dân Lệ Sơn ở Hà nội và quê hương và cũng phần nào nói lên được cái tâm của một người con Lệ Sơn đáng kính đối với quê hương. Cảm ơn chú Vệ và Ban biên tập báo...
Thống kê
- Đang truy cập: 18
- Hôm nay: 372
- Tháng hiện tại: 26612
- Tổng lượt truy cập: 8386623
Liên kết làng quê Quảng Bình
Lệ Sơn 2 - www.langleson.com
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Chỉ lại một số từ lỗi đánh máy: Câu đó ssos ba có câu: Gốc bên Bắc thổi sang sửa lai là Gió...; Câu đối số 5 có câu hình một tấc sử lại là mình một tấc.
Câu số 13 có câu: lưng eo thắt đày bà lao sửa lại là ...thắt đáy bà loa.
Câu đối thứ 27 có câu:Một chạt thuyền quyên.. sửa lại là:Một chạc thuyền quyên...
Câu đố 28 có câu: Đi ra nhớ gặp sửa lại là : Dii ra nhỡ gặp
Câu đố 34 có câu:Cuối năm một mảnh gia liuền cũng không sửa lại là:Cuối năm một mảnh da liền...
Câu đô 35 có câu:Bụng em thì trắng cu lơ bóc ngoài sửa lại là: Bụng em thì trắng cu lơ bọc ngoài
Câu đố 39 có câu:Nốt thì nôốc gấm sửa lại là: Nôốc thì nôốc gấm