Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 3/4)
Đăng lúc: Thứ tư - 18/12/2013 09:16 - Người đăng bài viết: bientap02Làng Lệ Sơn ngày xưa có nhiều sinh hoạt cộng đồng như: Lợp nhà tập thể, đi nơm cá tập thể, đi săn tập thể, bửa cau tập thể…Chính những sinh hoạt tập thể đó đã nãy sinh một nền văn nghệ dân gian rất phong phú, độc đáo. Đó là những câu hò đối đáp giàu chất nhân văn và trí thông minh của dân làng. Trang báo trân trọng giới thiệu bài viết của tác giả Lê Ngọc Mân, do chủ biên địa chí Làng Lệ Sơn Lê Ngọc Đại chỉnh lý.
Bài viết phần 1,2 đã đăng:
1. Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1/4)
2. Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 2/4)
45. Bảy thằng dọc đất ngang trời
Cùng đồng khiết cốt đem lời gần xa
Tiếng lành đồn xa, tiếng dữ đồn xa
Ngoài là ích quốc trong là lợi dân
(Dây thép)
46. Lăn tăn như tít nhiều chân
Nặn nề chẳng quảng xa gần quảng chi
(Tàu hỏa)
47. Rương vàng khóa thắt líu lo
Đố tay học trò mô mở được ra
(Kén tằm)
48. Lưng đi trước bụng đi sau
Đầu ở trên mắt ở dưới
(Cổ cẳng)
49. Song song đôi mạn thuyền rồng
Khi chị ngồi lại búp liền mở ra
(Dệt vải)
50. Cấy xi bọ giởi con ăn
(Cái vụ)
51. Cây săng cành tre, cây me, đuôi đá
(Cần dàng bò)
52. Khi xưa phong gấm áo là
Kêu rồi tan tát như hoa giữa đường
(Phong pháo)
53. Chặt đuôi thì biết tay anh
Chặt đầu thì quả trên cành cây cao
Để nguyên đuôi vẹn với đầu
Lanh đanh mặt nước chẳng bao giờ chìm
(trự nổi)
54. Một mẹ sinh được nhiều con
Đứa nào cũng được vuông tròn vẻ vang
Khôn ngoan vẹn cả đôi đường
Hiền thì đánh mẹ nên mang hỏa hình
(Ốống diêm)
55. Ngựa kia ngựa chẳng có lông
Nó chạy lồng bồng ở bãi bờ xa
Cây kia cây chẳng có hoa
Rể mọc đầu đọt, lá ra cạnh sườn
(thuyền và buồm)
56. Xenh xenh, đỏ đỏ, vàng vàng
Bắc cầu địa lí nằm ngang trửa trời
(Cầu vòng)
57. Đường đi ba ngõ, mặt đỏ dầy dầy
Ăn ba nhành cây, để nuôi người sống
(Cái bếp)
58. Không son mà đỏ, không gõ mà kêu, không kều mà rụng
(Mặt trời, sấm, mưa)
59. Tổng phổng tầm phong trong lông ngoài thịt
(Lỗ mũi)
60. Chặt không đứt, bứt không ra, đốt không cháy
(Cái bóng)
61. Sừng sững mà đứng giữa trời
Ai xô chẳng bổ nghìn đời tươi xanh
(Lèn)
62. Hai tay ôm lấy hai sừng
Khi vui muốn nắt, khi buồn nhổ râu
(Bào)
63. Enh sinh trước thì ngắn, em sinh sau thì dài
(Mi và râu)
64. Mồm bò, không phải mồm bò, mà mồm lại bò
(Con ôốc)
65. Một thằng Làng Trình mà rinh hòn đá
Hai thằng Kẻ Xạ đi trước chận đàng
Một thằng Lâm Lang đi sau múa gậy
(Con trâu)
66. Cái gò bên sông có bông không trái
Cái gò bên bãi có trái không hoa
Cái gò ở nhà có hoa không rể
(Lau, sung và đèn)
67. Mình em không thiếu không thừa
Chín vàng ngon ngọt rất vừa lòng anh
(quả Đu đủ)
68. Cảnh hồ xanh là cảnh hồ tươi tốt
Cảnh hồ vàng là cảnh hóa mụ thơm tho
(Củ hành)
69. Trên lôông dưới lông túi chôồng nhau
(Mí mắt)
70. Mình dài thườn thượt lạ chưa
Trời nắng mặc áo, trời mưa cởi trần
(Trào phơi áo)
71. Cây suôn thuột luột
Lá tuốt nàng ba
Mẹ đẻ con ra
Bướm rơi xuống đất
(Buồng cau)
72. Tùm hum như của chị mi đó
Thò lò như của anh mi đây
Đi đông về tây
Lại rúc vào chổ đó
(Con rùa)
(Còn nữa ...)
1. Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1/4)
2. Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 2/4)
45. Bảy thằng dọc đất ngang trời
Cùng đồng khiết cốt đem lời gần xa
Tiếng lành đồn xa, tiếng dữ đồn xa
Ngoài là ích quốc trong là lợi dân
(Dây thép)
46. Lăn tăn như tít nhiều chân
Nặn nề chẳng quảng xa gần quảng chi
(Tàu hỏa)
47. Rương vàng khóa thắt líu lo
Đố tay học trò mô mở được ra
(Kén tằm)
48. Lưng đi trước bụng đi sau
Đầu ở trên mắt ở dưới
(Cổ cẳng)
49. Song song đôi mạn thuyền rồng
Khi chị ngồi lại búp liền mở ra
(Dệt vải)
50. Cấy xi bọ giởi con ăn
(Cái vụ)
51. Cây săng cành tre, cây me, đuôi đá
(Cần dàng bò)
52. Khi xưa phong gấm áo là
Kêu rồi tan tát như hoa giữa đường
(Phong pháo)
53. Chặt đuôi thì biết tay anh
Chặt đầu thì quả trên cành cây cao
Để nguyên đuôi vẹn với đầu
Lanh đanh mặt nước chẳng bao giờ chìm
(trự nổi)
54. Một mẹ sinh được nhiều con
Đứa nào cũng được vuông tròn vẻ vang
Khôn ngoan vẹn cả đôi đường
Hiền thì đánh mẹ nên mang hỏa hình
(Ốống diêm)
55. Ngựa kia ngựa chẳng có lông
Nó chạy lồng bồng ở bãi bờ xa
Cây kia cây chẳng có hoa
Rể mọc đầu đọt, lá ra cạnh sườn
(thuyền và buồm)
56. Xenh xenh, đỏ đỏ, vàng vàng
Bắc cầu địa lí nằm ngang trửa trời
(Cầu vòng)
57. Đường đi ba ngõ, mặt đỏ dầy dầy
Ăn ba nhành cây, để nuôi người sống
(Cái bếp)
58. Không son mà đỏ, không gõ mà kêu, không kều mà rụng
(Mặt trời, sấm, mưa)
59. Tổng phổng tầm phong trong lông ngoài thịt
(Lỗ mũi)
60. Chặt không đứt, bứt không ra, đốt không cháy
(Cái bóng)
61. Sừng sững mà đứng giữa trời
Ai xô chẳng bổ nghìn đời tươi xanh
(Lèn)
62. Hai tay ôm lấy hai sừng
Khi vui muốn nắt, khi buồn nhổ râu
(Bào)
63. Enh sinh trước thì ngắn, em sinh sau thì dài
(Mi và râu)
64. Mồm bò, không phải mồm bò, mà mồm lại bò
(Con ôốc)
65. Một thằng Làng Trình mà rinh hòn đá
Hai thằng Kẻ Xạ đi trước chận đàng
Một thằng Lâm Lang đi sau múa gậy
(Con trâu)
66. Cái gò bên sông có bông không trái
Cái gò bên bãi có trái không hoa
Cái gò ở nhà có hoa không rể
(Lau, sung và đèn)
67. Mình em không thiếu không thừa
Chín vàng ngon ngọt rất vừa lòng anh
(quả Đu đủ)
68. Cảnh hồ xanh là cảnh hồ tươi tốt
Cảnh hồ vàng là cảnh hóa mụ thơm tho
(Củ hành)
69. Trên lôông dưới lông túi chôồng nhau
(Mí mắt)
70. Mình dài thườn thượt lạ chưa
Trời nắng mặc áo, trời mưa cởi trần
(Trào phơi áo)
71. Cây suôn thuột luột
Lá tuốt nàng ba
Mẹ đẻ con ra
Bướm rơi xuống đất
(Buồng cau)
72. Tùm hum như của chị mi đó
Thò lò như của anh mi đây
Đi đông về tây
Lại rúc vào chổ đó
(Con rùa)
(Còn nữa ...)
Tác giả bài viết: Sưu tầm và biên soạn: Lê Ngọc Mân - Chỉnh lý và giới thiệu: Lê Trọng Đại
Từ khóa:
Những tin mới hơn
- Tìm nguồn cội và những nét đặc trưng của các làng quê thuộc Bát danh hương (Phần 1) (03/05/2014)
- Tìm về nguồn cội và những nét đặc trưng của các làng quê thuộc Bát danh hương (Phần 2) (05/10/2015)
- Thông báo về việc nghiên cứu, biên soạn công trình “Địa chí làng Lệ Sơn” (19/07/2014)
- Địa chí Làng Lệ Sơn: Chùa và Giếng làng (20/07/2014)
- Miếu thờ các họ đại tôn ở làng Lệ Sơn (Phần 4) (11/03/2014)
- Miếu thờ các họ đại tôn ở làng Lệ Sơn (Phần 3) (03/03/2014)
- Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 4/4) (25/12/2013)
- Miếu thờ các họ đại tôn ở làng Lệ Sơn (Phần 1) (13/02/2014)
- Miếu thờ các họ đại tôn ở làng Lệ Sơn (Phần 2) (20/02/2014)
- Cụ Đặng Thị Cấp - Thân mẫu của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên là dòng dõi nhà tướng ở Làng Lệ Sơn (29/04/2016)
Những tin cũ hơn
- Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 2/4) (12/12/2013)
- Giá trị tâm linh ẩn chứa sức mạnh vô tận từ cội nguồn (07/12/2013)
- Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1/4) (06/12/2013)
- Những công bố quan trọng rút ra nhờ tìm hiểu nội dung địa bạ Lệ Sơn Hạ (31/08/2013)
- Một vài thông tin về tiến độ thực hiện Địa chí làng Lệ Sơn (27/08/2013)
- Câu đối - Một di sản văn hoá tinh thần độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 2) (16/07/2013)
- Câu đối - Một di sản văn hoá tinh thần độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1) (12/07/2013)
- Động Chân Linh - Huyền thoại và lịch sử (Phần 2) (21/06/2013)
- Động Chân Linh - Huyền thoại và lịch sử (Phần 1) (17/06/2013)
- Công bố kết quả giải thưởng Tìm hiểu lịch sử văn hóa làng Lệ Sơn - Giai đoạn Khởi động (10/06/2013)
Mã an toàn: 
- Lời giới thiệu công trình Địa chí Làng Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Trả lời ý kiến đề xuất của bạn Lê Quang Đạt. Việc in sách đủ để phát cho mỗi gia đình người Lệ Sơn 1 quyển là không dễ vì giá thành sách chỉ tính riêng giấy mực thủ tục giấy phép xuất bản xuất bản mỗi cuốn đã 160.000 đồng, để in đủ thì phải 4000 quyển như vậy riêng tiền... - Nghề hay: Trồng cỏ nuôi bò một hướng đi tích cực chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp nông thôn - Gửi bởi: Phạm Thị Thuỳ
Đọc được bài hay quá. Một số kiến thức rất bổ ích. Tuy nhiên, tôi có việc rất mong được anh hỗ trợ: Anh có định mức nào, hay kinh nghiệm về chi phí sản xuất 1 ha trồng cỏ không anh (giống, phân bón, nhận công, tưới tiêu...). Anh có có thể cho tôi xin được không. Hiện... - Lệ Sơn - Làng theo đạo học - Gửi bởi: Lương Xuân Trường
Mình tình cờ đọc lại bài viết của mình ở đây. (bài vết cũng tám năm trước rồi) đọc bình luận của bạn Lâm Phương, chuyện bạn đánh giá thế nào là quyền của bạn. Chỉ có điều một thông tin bạn đưa ra không chính xác: Mình (Lương Xuân Trường) và bạn dồng nghiệp Phan Phương... - Thêm một tư liệu Hán nôm về địa danh Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Cháu xem lại thông tin đoạn nói về chiến tranh Trịnh - Nguyễn 1774 - 1776 là chưa chính xác dễ gây nhầm lẫn với thông tin Chiến tranh Trịnh - Nguyễn (1627 - 1672) ở thế kỷ XVII. Thời gian được nói đến trong bài viết là sau khi tướng họ Trịnh - Hoàng Ngũ Phúcvượt sông... - Bài thơ cuối cùng của nhà giáo Lê Ngọc Mân - Gửi bởi: Lê Quang Đạt, số phone: 0913963799
Hồi trước đi học chung cấp 3 ở huyện Quảng Trạch cùng bạn Hạnh, bạn Hào ở Ba Đồn. Hay xuống thăm thầy Mân chuyện trò ngâm thơ - Chặt củi lèn, một kỷ niệm khó quên - Gửi bởi: Lê Quang Đạt
Nhớ lại hồi xưa đi chăn bò cùng các bạn ở Hung Tắt, Hung Cày. Nay đâu còn cảnh đó nữa? - Một gia đình cần sự giúp đỡ - Gửi bởi: Nguyen Van Thanh
Rất buồn vì Thay mặt Hội đồng hương Văn hoá tại Nha Trang trích gửi tiền ủng hộ mà không có danh sách...Việc đã qua...Thôi nhé! - Gửi con gái Mẹ - Gửi bởi: Hung Lan
Mệ Phương còn khỏe không chi Hồng ?
Bài thơ hay đáo để, đọc mà nước mắt chảy dài. - Lê Đình Khôi; Quê hương là nơi con nước "chở che con đi..." - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Bài viết rất là một lời tri ân với cụ Lê Đình Khôi người đã có những hành động đẹp đóng góp cho cộng đồng cư dân Lệ Sơn ở Hà nội và quê hương và cũng phần nào nói lên được cái tâm của một người con Lệ Sơn đáng kính đối với quê hương. Cảm ơn chú Vệ và Ban biên tập báo...
Thống kê
- Đang truy cập: 25
- Hôm nay: 1405
- Tháng hiện tại: 32905
- Tổng lượt truy cập: 8597833
Liên kết làng quê Quảng Bình
Lệ Sơn 2 - www.langleson.com
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Ý kiến bạn đọc