1
  • image
  • image
  • image
  • image
17:40 ICT Thứ ba, 19/03/2024

Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 2/4)

Đăng lúc: Thứ năm - 12/12/2013 11:40 - Người đăng bài viết: bientap02
Làng Lệ Sơn ngày xưa có nhiều sinh hoạt cộng đồng như: Lợp nhà tập thể, đi nơm cá tập thể, đi săn tập thể, bửa cau tập thể…Chính những sinh hoạt tập thể đó đã nãy sinh một nền văn nghệ dân gian rất phong phú, độc đáo. Đó là những câu hò đối đáp giàu chất nhân văn và trí thông minh của dân làng. Trang báo trân trọng giới thiệu bài viết của tác giả Lê Ngọc Mân, do chủ biên địa chí Làng Lệ Sơn Lê Ngọc Đại chỉnh lý.
Bài viết phần 1 đã đăng:
1. Câu đố - Một di sản văn hóa dân gian độc đáo của làng Lệ Sơn (Phần 1/4)

18. Chân tréo, tay néo, khu nắt, mắt dòm

(Trèo cau) 

19.Thon thon ba goóc chạng ra

Lông thì lún gán ngoài da mọc đều
Gió đưa ót ét thì kêu
Đến khi rơi xuống phơi đều đóc ra
(Nang măng)

20. Mặc lòng quân tủ lượng thấp cao
Đẹp mặt anh hừng khi tắt gió
Dây dài mình chuộng lượng thấp cao
(Thả diều)
 
21. Nắng cực nên cậy nàng bay
Chân vắt qua bụng hai tay níu thành
 
Hạ đít xuống lòng càng nhún nhẩy
 
Trời bức mình thì hãy còn đưa
 
(Ru võng)
 
22. Hai ông chẳng thấy hai bà
 
Sinh ra nam tử được 30 người
 
Mười người mặt mũi tốt tươi
 
Bốn người nho sỹ, sáu người văn minh.
 

23. Bốn bề vương vức bốn thành cao
 
Có sông, có nước, cá chẳng vào
 
Xe ngựa đi qua, dừng chân lại
 
Văn võ triều đình nghĩ làm sao
 
(Bộ cờ)
 
24. Thầy mẹ sinh ra tám tuổi tròn
 
Nhờ ơn trên mặn lạt đủ miếng ngon
 
Mình gấm thêu hoa xa xát chẳng mòn
 
(Cái bát)
 
25. Nền một nền hai còn thơ ấu
 
Đến mười lăm tuổi mới xuân xanh
 
Số thiên tào định 30 thì chết
 
Đến kỳ mồng một lại sinh ra
(Mặt trăng)
 
26. Độc lập trung thiên tướng
 
Hoành khải bát quái đồ
 
Đầu lưỡi gươm lăm le đâm con chuột
 
Dưới mũi gươm dắt con ngựa vào
 
(Cái địa bàn)

 
27. Sinh ra phận gái mãi còn xanh
 
Một chạt thuyền quên buộc giữa mình
 
Vui thú ra chơi cùng non nước
 
Làm nên nhẫn dục để nhân sinh
 
(Môi má)

 
28. Tình cờ sao lại tình cờ
 
Đi ra nhớ gặp ai ngờ mà vô
 
Tâm thần chuyển động chẳng vô hẳn rồi
 
Rinh lên để xuống mà coi
 
Bóp đi bóp lại một hồi rúc ra
 
(Đạp phải gai)

 
29. Nhất ngưu nhất mỹ tại nhất điền
 
Nhất âm hậu nhất âm tiền
 
(Con gái cày bò cái)

 
30. Nhất sư nhất sách nhất chùa chiền
 
Nhất đầu chỉ địa nhất đầu chỉ thiên
 
( Sư và buồi)

 
31. Xuân sanh chưa có hai sừng
 
Để giữa lưng chừng em mới nở ra
 
Đến khi bóng đã xế tà
 
Bụng em tóp lại nở ra hai sừng
 
(Mặt trăng)

 
32. Hai vợ chồng đẹp đôi đẹp lứa
 
Đi đâu cũng cặp nhau hoài
 
Chàng có lòng ngay không dấu diếm
 
Vợ thì dạ bạc khéo thu lai
 
( Trầu cau)

 
33. Đi le lưỡi về le lưỡi
 
Đi nhe răng về nhe răng
 
(Cái bừa)

 
34. Thân em bị bóc lột hoài
 
Đầu năm đến ở nhà người  còn nguyên
 
Ngày qua tháng lại liên miên
 
Cuối năm một mảnh gia liền cũng không
 
( Quyển lịch)

 
35. Mặt em vuông tượng chữ điền
Bụng em thì trắng cu lơ bóc ngoài
Lòng em chứa cả đất trời
Có câu nhân nghĩa có hồi hiếu trung
(Quyển sách)

 
36. Khum lưng mà chịu với trời
Em không hoa nguyệt mà chịu lời nguyệt hoa
(Khu đị)
 
37. Bốn người cùng họ cùng tên
 
Vốn cùng dòng họ nhưng sinh khác miền
 
Người thì du ngoạn thưởng thiên
 
Kẻ thì phụng sự tổ tiên ông bà
 
Ngườicùng đàn nhị hát ca
 
Kẻ thì lặn lội giang hà quanh năm
(cái Sáo)
 
38. Hình vuông trong dạ thì tròn
 
Khi ăn cơm lính khi bòn cơm dân
 
Vào nhà rồi lại ra sân
 
Khi chơi bóng nguyệt khi lân bóng đèn
 
(Cối giả gạo)

 
39. Nôôt thì nôôc gấm chèo thì chèo tre
 
Chèo đến cửa nghè thì chèo trở lại
 
(ăn cơm)

 
40. Ba chục nhốt lại một lồng
 
Một chục có mồng hai chục thì không
 
 (Một tháng)

 
41. Con người thì chết đã lâu
 
Có mắt sâu hóm bộ râu đang còn
 
(Côộc tre)

 
42. Sinh ra phận thiếp nằm trên mình chàng
 
Bốn mùa xuân hạ thu  đông
 
Cởi áo chàng mặc chẳng nề hà chi
 
Có thì kẻ lôi người trì
 
Không thì thiếp chịu cam chi mình chàng
 
(Cối xay ló)

 
43. Mình tròn cái mặt cũng tròn
 
Có ông tướng sỹ ngồi hòm vàng treo
 
Rủ nhau lên xuống dập dìu
 
Khi ra ngỏ hạnh khi vào vườn hoa
(boọng oong)

 
44. Bốn bề thành lũy đắp cao
 
Ngoài trồng thông, trúc, mai, đào, chim chê
 
Chim bay lại có thư đề
 
Có người quý khách ngồi kề một bên
 
(Khay đợng ấm chén pha trà)

(Còn tiếp ...)
 
Tác giả bài viết: Tác giả bài viết: Sưu tầm và biên soạn: Lê Ngọc Mân - Chỉnh lý và giới thiệu: Lê Trọng Đại
Từ khóa:

Lê Ngọc Mân

Đánh giá bài viết

Ý kiến bạn đọc

Avata
le trong dai - Đăng lúc: 13/12/2013 14:15
Chỉ lại một số từ lỗi đánh máy: Câu đó ssos ba có câu: Gốc bên Bắc thổi sang sửa lai là Gió...; Câu đối số 5 có câu hình một tấc sử lại là mình một tấc.
Câu số 13 có câu: lưng eo thắt đày bà lao sửa lại là ...thắt đáy bà loa.
Câu đối thứ 27 có câu:Một chạt thuyền quyên.. sửa lại là:Một chạc thuyền quyên...
Câu đố 28 có câu: Đi ra nhớ gặp sửa lại là : Dii ra nhỡ gặp
Câu đố 34 có câu:Cuối năm một mảnh gia liuền cũng không sửa lại là:Cuối năm một mảnh da liền...
Câu đô 35 có câu:Bụng em thì trắng cu lơ bóc ngoài sửa lại là: Bụng em thì trắng cu lơ bọc ngoài
Câu đố 39 có câu:Nốt thì nôốc gấm sửa lại là: Nôốc thì nôốc gấm

Mã an toàn:   Mã chống spamThay mới     



 
  • Lời giới thiệu công trình Địa chí Làng Lệ Sơn  -   Gửi bởi: Lê Trọng Đại
    Trả lời ý kiến đề xuất của bạn Lê Quang Đạt. Việc in sách đủ để phát cho mỗi gia đình người Lệ Sơn 1 quyển là không dễ vì giá thành sách chỉ tính riêng giấy mực thủ tục giấy phép xuất bản xuất bản mỗi cuốn đã 160.000 đồng, để in đủ thì phải 4000 quyển như vậy riêng tiền...
  • Nghề hay: Trồng cỏ nuôi bò một hướng đi tích cực chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp nông thôn  -   Gửi bởi: Phạm Thị Thuỳ
    Đọc được bài hay quá. Một số kiến thức rất bổ ích. Tuy nhiên, tôi có việc rất mong được anh hỗ trợ: Anh có định mức nào, hay kinh nghiệm về chi phí sản xuất 1 ha trồng cỏ không anh (giống, phân bón, nhận công, tưới tiêu...). Anh có có thể cho tôi xin được không. Hiện...
  • Lệ Sơn - Làng theo đạo học  -   Gửi bởi: Lương Xuân Trường
    Mình tình cờ đọc lại bài viết của mình ở đây. (bài vết cũng tám năm trước rồi) đọc bình luận của bạn Lâm Phương, chuyện bạn đánh giá thế nào là quyền của bạn. Chỉ có điều một thông tin bạn đưa ra không chính xác: Mình (Lương Xuân Trường) và bạn dồng nghiệp Phan Phương...
  • Thêm một tư liệu Hán nôm về địa danh Lệ Sơn  -   Gửi bởi: Lê Trọng Đại
    Cháu xem lại thông tin đoạn nói về chiến tranh Trịnh - Nguyễn 1774 - 1776 là chưa chính xác dễ gây nhầm lẫn với thông tin Chiến tranh Trịnh - Nguyễn (1627 - 1672) ở thế kỷ XVII. Thời gian được nói đến trong bài viết là sau khi tướng họ Trịnh - Hoàng Ngũ Phúcvượt sông...
  • Bài thơ cuối cùng của nhà giáo Lê Ngọc Mân  -   Gửi bởi: Lê Quang Đạt, số phone: 0913963799
    Hồi trước đi học chung cấp 3 ở huyện Quảng Trạch cùng bạn Hạnh, bạn Hào ở Ba Đồn. Hay xuống thăm thầy Mân chuyện trò ngâm thơ
  • Chặt củi lèn, một kỷ niệm khó quên  -   Gửi bởi: Lê Quang Đạt
    Nhớ lại hồi xưa đi chăn bò cùng các bạn ở Hung Tắt, Hung Cày. Nay đâu còn cảnh đó nữa?
  • Một gia đình cần sự giúp đỡ  -   Gửi bởi: Nguyen Van Thanh
    Rất buồn vì Thay mặt Hội đồng hương Văn hoá tại Nha Trang trích gửi tiền ủng hộ mà không có danh sách...Việc đã qua...Thôi nhé!
  • Gửi con gái Mẹ  -   Gửi bởi: Hung Lan
    Mệ Phương còn khỏe không chi Hồng ?
    Bài thơ hay đáo để, đọc mà nước mắt chảy dài.
  • Lê Đình Khôi; Quê hương là nơi con nước "chở che con đi..."  -   Gửi bởi: Lê Trọng Đại
    Bài viết rất là một lời tri ân với cụ Lê Đình Khôi người đã có những hành động đẹp đóng góp cho cộng đồng cư dân Lệ Sơn ở Hà nội và quê hương và cũng phần nào nói lên được cái tâm của một người con Lệ Sơn đáng kính đối với quê hương. Cảm ơn chú Vệ và Ban biên tập báo...

Thống kê

  • Đang truy cập: 2
  • Hôm nay: 598
  • Tháng hiện tại: 39210
  • Tổng lượt truy cập: 7994493

Liên kết làng quê Quảng Bình

Lệ Sơn 2 - www.langleson.com
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de

Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Hân hạnh chào đón các bạn đến với trang tin www.langleson.net
Bản quyền thuộc về Làng Lệ Sơn. Trang thông tin này là tài sản của toàn thể con em làng Lệ Sơn, huyện Tuyên Hoá, tỉnh Quảng Bình
Trang thông tin điện tử Làng Lệ Sơn hoạt động theo quy định của luật pháp Vịệt Nam dưới sự điều hành chung của Hội đồng tư vấn chuyên môn và kỹ thuật.
Trụ sở: Đặt tại trung tâm lưu trữ truyền số liệu VDC1 - Hà Nội - Việt Nam
Trang thông tin là tài sản chung của toàn thể con em làng Lệ Sơn, xã Văn Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình
Email gửi bài viết
baiviet@langleson.net