Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 3)
Đăng lúc: Thứ ba - 01/01/2013 04:18 - Người đăng bài viết: bientap02Giới thiệu tư liệu quý về Lễ tế Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn do Thầy giáo Lương Duy Niệm biên tập và thực hiện
Bài viết về phần 1,2 đã đăng:
1. Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 1)
2. Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 2)
1. Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 1)
2. Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 2)
Từ hòa bình lâp lại, làng Lệ Sơn bỏ lễ tế Bản thổ thành Hoàng Làng. Đã lâu lắm rồi, tôi cũng không nhớ chính xác lễ tế Bản thổ thành Hoàng Làng vào thời điểm nào vì lúc đó tôi còn nhỏ nhưng vì sao tôi khẵng định được là ngày rằm tháng 6 âm lịch. Vì các cơ sở khoa học sau đây:
- Thứ nhất: Trong gia phả Bát đại tính có ghi : " ... Ông Lê Văn Hành đã phong cho Lạng Động Hầu làm Bản Thổ Thành Hoàng làng Lệ Sơn. Ông bà Lạng Động Hầu không có con nên sau khi qua đời được lập đền thờ, hàng năm được dân làng thờ cúng. Đến năm 1902, ông Cả Hăng, một người con cháu trong dòng họ đã sáng tác bản luyện cầu tế Bản thổ thành Hoàng Làng làng Lệ Sơn lưu truyền cho đến ngày nay "
- Thứ hai: Trong bài thơ : CON TRÂU TẾ LỤC NGOẠT của cụ Lương Kỉnh đã viết như sau:
Lao lực với người trâu khỏe ghê / Quanh năm cày kéo chẳng nề chi / Thức ăn ngày tháng rơm cùng cỏ / Khoai lúa đem về cũng chẵng suy / Tơ lụa làm ra nhường tất cả / Khi vui phiên chợ cũng ra đi / TỤC LỆ CHƠI TRĂNG RẰM THÁNG SÁU /Dưới cờ nghi lễ cũng nâng ly / Ghếch chân nằm mát trên tòa chính / Mũ áo long lân phục lạy quỳ" .
Dưới bài thơ có ghi chú: "Ở làng LỆ SƠN ngày xưa hàng năm vào đêm rằm tháng sáu âm lịch, làng mua một con trâu làm thịt để nguyên cả con thui chín để giữa đình làng để tế Bản Thổ Thành Hoàng. (Theo "LỆ SƠN XUÂN VỌNG " - Sở VHTT Quảng Bình tháng 4 - 1999 )
- Thứ nhất: Trong gia phả Bát đại tính có ghi : " ... Ông Lê Văn Hành đã phong cho Lạng Động Hầu làm Bản Thổ Thành Hoàng làng Lệ Sơn. Ông bà Lạng Động Hầu không có con nên sau khi qua đời được lập đền thờ, hàng năm được dân làng thờ cúng. Đến năm 1902, ông Cả Hăng, một người con cháu trong dòng họ đã sáng tác bản luyện cầu tế Bản thổ thành Hoàng Làng làng Lệ Sơn lưu truyền cho đến ngày nay "
- Thứ hai: Trong bài thơ : CON TRÂU TẾ LỤC NGOẠT của cụ Lương Kỉnh đã viết như sau:
Lao lực với người trâu khỏe ghê / Quanh năm cày kéo chẳng nề chi / Thức ăn ngày tháng rơm cùng cỏ / Khoai lúa đem về cũng chẵng suy / Tơ lụa làm ra nhường tất cả / Khi vui phiên chợ cũng ra đi / TỤC LỆ CHƠI TRĂNG RẰM THÁNG SÁU /Dưới cờ nghi lễ cũng nâng ly / Ghếch chân nằm mát trên tòa chính / Mũ áo long lân phục lạy quỳ" .
Dưới bài thơ có ghi chú: "Ở làng LỆ SƠN ngày xưa hàng năm vào đêm rằm tháng sáu âm lịch, làng mua một con trâu làm thịt để nguyên cả con thui chín để giữa đình làng để tế Bản Thổ Thành Hoàng. (Theo "LỆ SƠN XUÂN VỌNG " - Sở VHTT Quảng Bình tháng 4 - 1999 )
Như vậy có thể khẳng định lễ tế Bản thổ thành Hoàng Làng làng Lệ Sơn đúng vào đêm rằm tháng sáu. Lễ tế Bản thổ thành Hoàng Làng, cùng với các lễ hội khác, như lễ hội cầu mưa, làng làm thịt 3 con chó cúng thần linh tại miếu thờ động Chân Linh (Ông cha ta đã thả 3 thủ chó xuống vực lèn Đứt Chin để cầu mưa, với quan niệm hồi đó, đầu chó là vật bẩn thỉu, dìm xuống chân Động thì trời sẽ mưa to để rửa trôi đồ bẩn thỉu đó đi ).
Làng Lệ Sơn có bao nhiêu lễ hội khác. Đó là những lễ hội của một nền văn hóa lâu đời mang đậm bản sắc dân tộc mà chúng ta cần phục dưng lại. Ngoài mục đích khôi phục một nền văn hóa lâu đời vốn có của một lịch sử hào hùng của làng, nó còn mang tính nhân văn về "uống nước nhớ nguồn" là môt sự tri ân đối với tổ tiên đã có công khai dựng nên làng Lệ Sơn và tôn vinh truyền thống dựng làng và giữ làng của ông cha ta.
Ngoài mục đích tâm linh mong muốn trời thuận gió hòa mùa màng tươi tốt, dân làng hạnh phúc, còn làm thế nào để xứng với TỨ DANH HƯƠNG của phủ Quảng Trạch và BÁT DANH HƯƠNG của tỉnh Quảng Bình. Vì đây là môt làng đã có một bề dày lịch sử, có những truyền thuyết tuyệt vời. Một làng luôn sinh nữ tú trai tài. Nhưng tôi nghĩ những người có tài thì thường " xuất ngoại ", vì vậy tôi đề nghị với con em có máu mặt phải có trách nhiêm chung tay, chung quan điểm, chung tiếng nói để khôi phục lại nền văn hóa vốn có của nó. Chúng ta còn nghèo, nhân dân làng Lệ Sơn còn nghèo, ta chưa yêu cầu về mặt vật chất, chúng ta cần về mặt tinh thần. Chúng ta chưa xây dựng lại được đình làng thì chúng ta tế lễ dưới gốc đa cũng được (Gốc đa xã mới phuc trồng lại chỗ gốc đa xưa khá đẹp). Chúng ta chỉ cần huy động trống chiêng thanh la cờ xí ....có ở các thôn là được. Còn vật chất không có trâu to thì trâu nhỏ. Mỗi người vỗ tay nên bộp là được
Làng Lệ Sơn có bao nhiêu lễ hội khác. Đó là những lễ hội của một nền văn hóa lâu đời mang đậm bản sắc dân tộc mà chúng ta cần phục dưng lại. Ngoài mục đích khôi phục một nền văn hóa lâu đời vốn có của một lịch sử hào hùng của làng, nó còn mang tính nhân văn về "uống nước nhớ nguồn" là môt sự tri ân đối với tổ tiên đã có công khai dựng nên làng Lệ Sơn và tôn vinh truyền thống dựng làng và giữ làng của ông cha ta.
Ngoài mục đích tâm linh mong muốn trời thuận gió hòa mùa màng tươi tốt, dân làng hạnh phúc, còn làm thế nào để xứng với TỨ DANH HƯƠNG của phủ Quảng Trạch và BÁT DANH HƯƠNG của tỉnh Quảng Bình. Vì đây là môt làng đã có một bề dày lịch sử, có những truyền thuyết tuyệt vời. Một làng luôn sinh nữ tú trai tài. Nhưng tôi nghĩ những người có tài thì thường " xuất ngoại ", vì vậy tôi đề nghị với con em có máu mặt phải có trách nhiêm chung tay, chung quan điểm, chung tiếng nói để khôi phục lại nền văn hóa vốn có của nó. Chúng ta còn nghèo, nhân dân làng Lệ Sơn còn nghèo, ta chưa yêu cầu về mặt vật chất, chúng ta cần về mặt tinh thần. Chúng ta chưa xây dựng lại được đình làng thì chúng ta tế lễ dưới gốc đa cũng được (Gốc đa xã mới phuc trồng lại chỗ gốc đa xưa khá đẹp). Chúng ta chỉ cần huy động trống chiêng thanh la cờ xí ....có ở các thôn là được. Còn vật chất không có trâu to thì trâu nhỏ. Mỗi người vỗ tay nên bộp là được
Tôi xin mạo muội trình bày quan điểm của mình, có gì sai sót xin lượng thứ./
Tác giả bài viết: Lương Duy Niệm (Tel: 0523670139-01657607867 - Email: lduyniem@gmail.com)
Từ khóa:
Những tin mới hơn
- Ma làng Lệ Sơn - Câu chuyện: Tiếng gọi nơi không người (29/07/2013)
- Một ngôi làng đặc biệt: Đệ nhất bát danh hương (20/09/2013)
- Quốc khánh trên quê hương. Tết độc lập dành cho mọi người, mọi nhà (02/09/2017)
- Danh hương văn vật Lệ Sơn dưới góc nhìn văn hóa, lịch sử (01/02/2015)
- Lệ Sơn mùa Kỵ - Trạp (Giỗ kỵ - Chạp mã) (24/01/2013)
- Chùa Phúc Tự (04/11/2015)
- Ký ức về Đình Làng Lệ Sơn (23/06/2017)
- Ký ức về chùa Phúc Tự (27/12/2014)
- Lệ Sơn - Đệ nhất bát danh hương (16/04/2019)
- Làng cả Lệ Sơn ( Phần 6/7) (19/12/2014)
Những tin cũ hơn
- Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 2) (21/12/2012)
- Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 1) (18/12/2012)
- Đình Làng Lệ Sơn: Ký ức và suy ngẫm (09/12/2012)
- Miếu thờ người khai trí làng Lệ Sơn (27/11/2012)
- Lệ Sơn, tên Làng: Chữ và Nghĩa (14/09/2012)
- Tìm hiểu xuất xứ tên Làng Lệ Sơn qua sắc phong thứ hai của Làng (06/08/2012)
- Sắc phong bổ nhiệm làm quan của Nhân Thần Lệ Sơn (01/08/2012)
- Sắc phong Làng Lệ Sơn, hé lộ minh chứng xuất xứ tên chữ của Làng từng gây nhiều tranh cãi (29/07/2012)
- Video giới thiệu Làng Lệ Sơn (05/06/2012)
- Vang Hạ, một tên miền trong chỉnh thể thống nhất Làng cổ Lệ Sơn (30/06/2012)
- Lời giới thiệu công trình Địa chí Làng Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Trả lời ý kiến đề xuất của bạn Lê Quang Đạt. Việc in sách đủ để phát cho mỗi gia đình người Lệ Sơn 1 quyển là không dễ vì giá thành sách chỉ tính riêng giấy mực thủ tục giấy phép xuất bản xuất bản mỗi cuốn đã 160.000 đồng, để in đủ thì phải 4000 quyển như vậy riêng tiền... - Nghề hay: Trồng cỏ nuôi bò một hướng đi tích cực chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp nông thôn - Gửi bởi: Phạm Thị Thuỳ
Đọc được bài hay quá. Một số kiến thức rất bổ ích. Tuy nhiên, tôi có việc rất mong được anh hỗ trợ: Anh có định mức nào, hay kinh nghiệm về chi phí sản xuất 1 ha trồng cỏ không anh (giống, phân bón, nhận công, tưới tiêu...). Anh có có thể cho tôi xin được không. Hiện... - Lệ Sơn - Làng theo đạo học - Gửi bởi: Lương Xuân Trường
Mình tình cờ đọc lại bài viết của mình ở đây. (bài vết cũng tám năm trước rồi) đọc bình luận của bạn Lâm Phương, chuyện bạn đánh giá thế nào là quyền của bạn. Chỉ có điều một thông tin bạn đưa ra không chính xác: Mình (Lương Xuân Trường) và bạn dồng nghiệp Phan Phương... - Thêm một tư liệu Hán nôm về địa danh Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Cháu xem lại thông tin đoạn nói về chiến tranh Trịnh - Nguyễn 1774 - 1776 là chưa chính xác dễ gây nhầm lẫn với thông tin Chiến tranh Trịnh - Nguyễn (1627 - 1672) ở thế kỷ XVII. Thời gian được nói đến trong bài viết là sau khi tướng họ Trịnh - Hoàng Ngũ Phúcvượt sông... - Bài thơ cuối cùng của nhà giáo Lê Ngọc Mân - Gửi bởi: Lê Quang Đạt, số phone: 0913963799
Hồi trước đi học chung cấp 3 ở huyện Quảng Trạch cùng bạn Hạnh, bạn Hào ở Ba Đồn. Hay xuống thăm thầy Mân chuyện trò ngâm thơ - Chặt củi lèn, một kỷ niệm khó quên - Gửi bởi: Lê Quang Đạt
Nhớ lại hồi xưa đi chăn bò cùng các bạn ở Hung Tắt, Hung Cày. Nay đâu còn cảnh đó nữa? - Một gia đình cần sự giúp đỡ - Gửi bởi: Nguyen Van Thanh
Rất buồn vì Thay mặt Hội đồng hương Văn hoá tại Nha Trang trích gửi tiền ủng hộ mà không có danh sách...Việc đã qua...Thôi nhé! - Gửi con gái Mẹ - Gửi bởi: Hung Lan
Mệ Phương còn khỏe không chi Hồng ?
Bài thơ hay đáo để, đọc mà nước mắt chảy dài. - Lê Đình Khôi; Quê hương là nơi con nước "chở che con đi..." - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Bài viết rất là một lời tri ân với cụ Lê Đình Khôi người đã có những hành động đẹp đóng góp cho cộng đồng cư dân Lệ Sơn ở Hà nội và quê hương và cũng phần nào nói lên được cái tâm của một người con Lệ Sơn đáng kính đối với quê hương. Cảm ơn chú Vệ và Ban biên tập báo...
Thống kê
- Đang truy cập: 21
- Hôm nay: 1569
- Tháng hiện tại: 4099
- Tổng lượt truy cập: 8569027
Liên kết làng quê Quảng Bình
Lệ Sơn 2 - www.langleson.com
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Quan điểm của thầy Niệm rất đúng và tâm huyết.Ai cũng muốn làm được như vậy. Có điều bây giờ ai sẽ đưng ra tổ chức làm đây, ai là người khơi mào >Số lớn tuổi già cả tâm đắc thì ra đi gần hêt, số trẻ mải miết làm ăn ở đất khách quê người, xã thì không chú tâm phục hồi . Rất khó