Đến Quảng Bình, về thăm làng Lệ Sơn non nước hữu tình

Từ thị trấn Ba Đồn theo đường QL12A chạy lên phía tây cỡ 30 km là đến xã Cảnh Hóa, nhìn sang bên kia sông Gianh, bạn sẽ nhìn thấy một vùng sông núi hùng vĩ, phong cảnh hữu tình. Nơi đấy chính là làng Lệ Sơn nay là xã Văn Hóa - Huyện Tuyên Hóa - Quảng Bình.

Đường đến Lệ Sơn

Nhìn toàn cảnh, Lệ Sơn đẹp như một bức tranh thuỷ mặc. Trước mặt là dòng Gianh nước sâu thăm thẳm như một dải lụa màu xanh mềm mại uốn quanh làng Lệ Sơn ẩn mình sau lũy tre xanh ngát. Đứng chắn phía sau lưng làng là dãy núi Lệ Sơn trùng điệp với nhiều hang động, trong đó có động Chân Linh là một thắng cảnh có tiếng.

Lệ Sơn có địa hình dựa lưng vào 99 đỉnh núi, tương truyền rằng ngày xưa, có một đàn chim phượng hoàng 100 con bay đi tìm đất lập kinh đô nước Việt, khi bay ngang qua vùng này thấy phong cảnh hữu tình nên đã hạ cánh đậu trên 99 đỉnh núi ở Lệ Sơn. Vì thiếu một chỗ đậu cuối cùng cho con phượng hoàng đầu đàn nên đàn chim đã bay đi nơi khác,  Lệ Sơn đã không có cơ hội trở thành kinh đô nước Việt là như vậy…

Sông Gianh xanh mượt mà, xa xa là 99 dãy núi ở Lệ Sơn

Thiên nhiên đã ưu ái cho Lệ Sơn một địa thế sông núi thật kỳ vĩ. Những người già ở Lệ Sơn còn kể lại: ngày xưa, có một thầy địa lý đi qua vùng Lệ Sơn, khi quan sát địa thế, sông núi... đã cho rằng đây là vùng đất có long mạch: đầu rồng nằm ở Lệ Sơn, còn đuôi rồng ở La Hà (Quảng Văn, Quảng Trạch)... Vì vậy trong lịch sử từ khi làng Lệ Sơn chính thức thành lập cho đến nay, nơi đây đã sinh ra rất nhiều người tài giỏi học rộng, đỗ đạt. Đó cũng chính là nguyên nhân mà Lệ Sơn được xếp đứng đầu trong "Bát danh hương" của Quảng Bình gồm "Sơn, Hà, Cảnh, Thổ, Văn, Võ, Cổ, Kim": làng Lệ Sơn, La Hà, Cảnh Dương, Thổ Ngọa, Văn La, Võ Xá, Cổ Hiền, Kim Nại.