Chạy lụt bão ở Lệ Sơn

Ông tha mà bà chẳng tha,
Mồng 5 tháng 8 mồng 3 tháng 10
 

Hình 1 - Nước lụt tràn vào Làng

Đó là cái lụt đầu và cái lụt cuối trong năm để con cháu biết mà tránh, vào những tháng 7, 8 âm lịch ở Lệ Sơn mà nghe Đài báo tin bão xa, bão gần, hay bão khẩn cấp, đi vào vĩ tuyến 18 Vĩ Độ bắc là con tim mọi người như thắt lại lắng tai nghe ngóng và loan tin cho nhau chẩn bị sẵn sàng phòng chống bão, lụt. Lúc đó trời càng ngày càng đen, mưa càng ngày càng to, gió mỗi lúc một mạnh dần lên, trống bắt đầu dục liên hồi ,các ông lãnh đạo đi báo tin để bà con chống bão, tụi trẻ như bọn tôi thì vô tư hơn ra ngòai Rào nghèo củi hoặc đi bắt cá nhưng đều bi gọi về để chuẩn bị đưa trâu bò đi trốn bão, tui nhớ là phải chuẩn bị một ít gạo khoai, sắn và một hai bộ áo quần dắt trâu bò xuống Hạ trang để trú bão, có người đưa trâu bò đi xong không về nhà kịp vì nước lên nhanh quá mà phải ở lại hoặc có khi bị nước cuốn trôi phải leo len ngọn cây chờ nước rút mới về nhà hoặc(bị chết đuối)* người lớn ở nhà  thì chạy ngược chạy xuôi chặt tre, chẻ lạt chuẩn bị đóng bè, dọn đồ đạc lên tra (gác gỗ) lâu lâu chạy ra ngoài Rào coi nước đến lộ mô rồi, sắp thâu hố chưa.

Bão vào gió rất lớn vặn đổ các cây cổ thụ lâu năm, các cây ngắn ngày thì bị gió thổi rạp xuống, nhà kêu răng rắc,tre xào xạc quanh nhà,khoảng vài tiếng đồng hồ mưa to gió lớn và nước sông bắt đầu dâng lên,trống dục liên hồi báo hiệu nguy hiểm sắp đến , dân làng đã chuẩn bị sẵn và dọn đồ lên tra hạ, tra thượng, cột chắc các vật dụng vào nơi an toàn, nước dâng lên cao có khi ngập cả mái nhà sợ đến khiếp, nước bạc rất lạnh khi đó làm gì mà rớt xuống cũng kêu lỏm bỏm, đêm đó nằm trên tra, sáng hôm sau mưa bắt đầu tạnh, ở trên tra  mọi người ló đầu ra gọi í ới hỏi thăm nhau nhìn nước ngập băng đồng, thỉnh thoảng có đoàn cán bộ cấp trên đi CANÔ hỏi thăm đồng bào bị bão lụt, và đem quà bánh, gạo ủng hộ, có lần CANÔ của 1 cán bộ bị mắc cạn ở bãi cát phải xuống đẩy nhưng có người lười nhác không xuống đẩy nên có câu ca dao rằng:
 

Đò quan mắc cạn giữa cồn,
Đứa mô không đẩy bú ...người ta

Hình 2 - Chị Cúc thôn Trung Làng, dỡ ngói lên để nhận hàng tiếp tế

Sau khi bão tan khoảng ba ngày nước rút để lại bao công việc bề bộn cho người dân, cây cối đổ ngã nghiêng ngập đường, phù sa, bùn lầy lội khắp nơi bẩn thỉu, dù vậy mọi người vẫn tươi cười vui vẻ chống gạây đi thăm hỏi nhau : " Nhà ông lút mấy mấc thang, có việc gì ko ? v..v  và chuẩn bị khắc phục hậu quả bão lụt, bọn trẻ chúng tôi nô đùa  bắt cá, thả lưới, hoặc ra RÀO nghèo củi rất mệt nhưng cũng thiệt là vui, khổ cực lắm nên ai cũng phải cố gắng cho con em mình học hành, đi thóat ly, ra ngoài xã hội làm công việc hành chính kiếm đồng lương sinh sống ở nơi đất khách quê người cho bớt nỗi cực khổ, theo tôi nghĩ chưa có số liệu cụ thể nhưng con số người ở làng quê Lệ Sơn hiện tại chắc chỉ bằng 1/10 số người ra đi thoát ly ở bên ngoài làng Lệ Sơn ./.