Tìm hiểu xuất xứ tên Làng Lệ Sơn qua sắc phong thứ hai của Làng

Giới thiệu bản sắc phong thứ 2 của triều vua Khải Định ban tặng cho Làng Lệ Sơn do tác giả Lê Hồng Vệ sưu tầm
Lời Ban biên tập: Tiếp theo bản sắc phong thứ nhất dưới triều vua Duy Tân ban tặng cho Làng Lệ Sơn (tại đây), hôm nay LLS tiếp tục giới thiệu đến quý bà con tư liệu về bản sắc phong thứ hai dưới triều vua Khải Định ban tặng. Cả hai bản sắc phong này đều có ghi rõ chữ Làng Lệ Sơn. Đây là căn cứ quan trọng để chúng ta tiếp tục nghiên cứu, tìm hiểu về vùng đất cổ do cha ông ta gây dựng gần 500 năm qua.

PHẦN NỘI DUNG SẮC LẤY TỪ BẢN GỐC RA

PHIÊN ÂM

Sắc Quảng Bình tỉnh Quảng Trạch phủ Lệ Sơn thượng xã tòng tiền phụng sự  bản thổ Câu Quán Tướng Công tôn thần nguyên tặng Linh Phù Dực Bảo Trung Hưng Tôn Thần hộ quốc tý dân nhẫm trứ linh ứng tiết mông.

Ban cấp sắc phong chuẩn hứa phụng sự tứ kim chính trị Trẫm tứ tuần đại khánh tiết kinh ban bảo chiếu đàm ân lễ long đăng trật trứ gia tặng Đoan Túc Tôn Thần đặc chuẩn phụng sự dụng chí quốc khánh nhi thân tự điển khâm tai.

Khải Định cửu niên thất nguyệt nhị thập ngũ nhật
 
TẠM DỊCH NGHĨA

 
Ban tặng sắc cho làng trên Lệ Sơn thuộc Phủ Quảng trạch tỉnh Quảng bình. Từ xưa xã đã thờ vị bản thổ Tôn Thần Câu Quán Tướng Công. Trước đây đã được tặng Linh Phù Dực Bảo Trung Hưng Tôn Thần. Thần rất linh ứng, giúp nước yên dân. Qua các kỳ lễ tiết đã được ban sắc phong chuẩn cho phụng thờ.

Nay nhân mừng lễ sinh nhật Trẫm 40 tuổi nên ban chiếu báu ơn sâu, có lễ long trọng thăng phẩm bậc cho thần. Tặng thêm mỹ tự “Đoan Túc Tôn Thần”  Đặc chuẩn cho phụng thờ như cũ, để nhớ kỳ lễ lớn của đất nước và làm rạng rỡ điển thờ. Hãy kính theo!
Ngày 25 tháng 7 niên hiệu Khải Định năm thứ 9 (1924)
 
Vậy là tính đến thời điểm này, đã có hai đời Vua ban sắc cho vị Thần đã có công ở làng Lệ Sơn. Hai sắc Triều Nguyễn có tên địa danh làng xã. Mặc dù là Triều đại gần kết thúc thời kỳ phong kiến ở Việt Nam, nhưng đây vẫn là văn bản có tính pháp lý triều đại phong kiến và có văn tự liên quan đến tên chữ của Làng Lệ sơn. Cả hai Triều Vua Duy Tân và Khải Định đều dùng tên Lệ có bộ thảo và ba bộ lực. 茘山 Hai chữ Lệ Sơn đã quá rõ rồi, đây là văn bản Triều đình cấp sắc. Hi vọng còn đâu đó của những đạo sắc triều Lê, sắc cho làng chưa được tìm thấy, tên làng của chúng ta sẽ cụ thể hơn. Kính mong con em làng Lệ sơn tiếp tục tìm kiếm để làm phong phú thêm cảnh vật làng quê và hé mở những điều kỳ diệu của Ông Cha ta  từ những ngày đầu lập làng.

Tác giả bài viết: Lê Hồng Vệ