Những bài thơ hay và có giá trị lịch sử của làng Lệ Sơn

Giới thiệu bài thơ hay và có giá tri về tư liệu của làng Lệ Sơn của thầy giáo Lương Duy Niệm
Lời của thầy giáo Lương Duy Niệm: Rất mừng nghe nói cháu Đại (Con anh Độ) ở xóm Phúc Tự nhận viết Dư Địa Chí làng Lệ Sơn. Tôi Lương Duy Niệm tuy có xa quê nhưng cũng không xa lắm, biết cháu Đại đang công tác tại trường đại học Quảng Bình, tôi cũng quen thân với những người bạn của trường. Tôi cũng đã nghiên cứu và viết được một số bài về làng Lệ Sơn. Tôi nghĩ cháu Đại có thể sử dụng được vào Dư Địa Chí của làng. Nếu cần thêm tư liệu gì cháu có thể liên hệ với chú qua Email hoặc điện thoại, chú sẵn sàng cung cấp những điều chú biết. Sau đây chú cung cấp cho độc giả và cho cháu Đại một tư liệu quý, đó là bài thơ của cụ Trần Huân, để hiểu thêm về làng.

Bài viết cùng tác giả đã đăng:
1. Làng Lệ Sơn, mảnh đất "Địa linh nhân kiệt" xưa và nay ( Phần I)
2. Làng Lệ Sơn, mảnh đất "Địa linh nhân kiệt" xưa và nay ( Phần II)
3.Chùm thơ về phong cảnh và con người Làng Lệ Sơn
4. Chùa Phúc Tự của tác giả Lương Duy Niệm
5. Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 1)
6. Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 2)
7. Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 3)
8. Lương Duy Chí (Phần 1)
9.Lương Duy Chí (Phần 2)
 
1. CẢNH LÀNG LỆ SƠN
Đất Lệ sơn trời xây cảnh lạ
Tiếng văn vật đầu cả tứ danh hương
Đời đời hoa kế lưu phong
Gần xa nức tiếng đảm đương anh tài
Đường khoa hoạn cân đai rạng nở
Rõ ràng thay cẩm tú sơn xuyên
Bắc giang một dãi nước xanh
Nam sơn đá chất trường thành như y
Đông Bạch mã giải quỳ hiến phục
Đoài bảng sơn phú phục triền lai
Chân linh có động thiên thai
Nam sơn Khe trống lảng lai tiếng đờn
Đất thắng địa phần hơn nam bắc
Miếu Hiền lương đắc khách lân xa
Khôi nguyên, á giải đồng khoa
Đông triều phiên niết một nhà anh em
Trong triều đình tiếng khen náo nức
Sánh phần nhiều lộc thực toàn gia
Trung làng tước lộc vinh hoa
So về Võ xá, Văn la kém gì
Vườn Xuân tổng đua kỳ tươi tốt
Nước Hà thâu thanh suốt trong veo
Đồng Bàu thú vật đua reo
Có Rào nước Mội có đèo Cá rô
Thông phong lại Hang thâu Thượng phủ
Dân triều thơi lại tụ nhà ga
Từ bi Phúc tự là chùa
Di đà là cảnh , hà sa giáng trường
Trung đình trớ đổng nghinh hương
Ngựa voi yên khấn đoan tranh chỉnh tề
Sau Hậu miệu đất đề Thánh chỉ
Gió thanh phong mát mẻ đồng nhân
Phát trường gần gủi giang tân
Phong triều đua lớp, thuỷ vân đua tài
Cảnh thiên nhiên yên bài sẵn có
Ơn tạo đề cũng cố sơn hà
Phong lưu bất chiếm nhất hồ
Toàn dân vui thú, bốn mùa đều xuân
...Đất sinh trai thanh gái tú
Cảnh chiều người của có quan sang
Giếng xây bằng đá rõ ràng
Điền viên vui thú vẻ vang thêm màu
Ruộng đồng Hồ thấy cao lảng vãng
Ruộng Bồ Bồ nước phẳng đầy vơi
Cửa truông, của phủ vui thay!
Nhăm nhe bóng mát. Thú chơi Đại Đằm
Nước hói Triều thông phong thuỷ thú
Lèn Thạch sơn hồi cố đá giang
Cồn Tra, Cha bọ, Đồng Biền
Kù Kịa, Quai Mọ, Thuận Hiền, Đế Nghiêu...
Kẻ nhân vật giàu sang tiến bước
Trai anh hùng thao lược tài ba
Mấy lời điểm lại gọi là
Lệ Sơn phong cảnh quê ta hữu tình.


2. Chân Linh động luyện văn tại đây

Lời bình của tác giả Trường Lưu Cao Lao: Thật là 1 bài thơ biến ảo. Ông dùng tất cả những từ ngữ rất đẹp mà các nhà thơ thường dùng để tả cảnh núi, sông để viết về Động Chân Linh quê ông. Đề bài thơ là "luyện văn" nghĩa là khi đó các từ, các câu đang ở dạng " mộc" nhưng không thơ của ông chải chuốt đến kinh ngạc để câu nào cũng đáng nhớ đáng ghi lại và học thuộc. Chỉ viết về Động Cân Linh không thôi mà ông viết được nhiều thế, dài thế mà đọc không biết chán. Ý tứ không trùng lặp, từ ngữ không gò ép thật là một " ảo thuật gia" trong cách sử dụng ngôn từ.Tất cả cái gì nói về Động Chân Linh, viết về Động Chân Linh, nghe về Động Chân Linh đã được ông vẽ lại bằng thơ. Hy vọng và sẽ rất thích thú khi đọc được thêm nhiều thơ của ông trên trang Langleson.net .
Thân mến. TLCL

Chú thích :
+ TRUNG LÀNG _XUÂN TỔNG - HÀ THÂU -BÀU - THƯỢNG PHỦ - PHÚC TỰ -TRUNG ĐÌNH -HẬU MIỆU: Tên cũ của 08 thôn của làng.
+ KHE TRỐNG - NƯỚC MỘI - CÁ RÔ - ĐỒNG HỒ - BỒ BỒ - CỬA TRUÔNG - CỬA PHỦ -ĐẠI ĐẰM -HÓI TIÊU - ĐỒNG BIỀN - CỒN TRA - CHA BỌ - QUAI MỌ -THUẬN HIỀN ...: tên của các cánh đồng , khe suối , đèo núi  của làng Lệ Sơn.
+ LƯƠNG DUY NIỆM sưu tầm: Đây là một bài thơ hay và có giá tri về tư liệu của làng Lệ Sơn. Mong các độc giả tham khảo

Tác giả bài viết: Lương Duy Niệm