Chuyện Kiều xứ Lệ (Phần 2)

Bài thơ truyền miệng, ra đời vào đầu những năm 50 thế kỷ trước (dựa vào tình tiết trong câu chuyện). Tác giả có thể là người Lệ Sơn hay vùng phụ cận vẫn chưa tìm ra. Thấy ngồ ngộ và nhiều điểm lý thú, xin nghi lại theo lời đọc của cụ bà Phạm Thị Kính (Mệ Quảng) - 81 tuổi, hiện ở Tây Nguyên, tháng 10/2013.
Bài viết phần 1 đã đăng:
1. Chuyện Kiều xứ Lệ (Phần 1)


Ấy so đi sánh lại đã nhiều
O Bưởi lại trăm chiều lúng túng
Gặp dịp dân công đó đây nao núng
Tin thanh niên rạo rực xung phong
O Bưởi ta lòng tự nhủ lòng:
Lấy thành tích dân công mà quyết định!
Ông bà cũng gật gù bàn tính:
“Có ra đi mới biết dại khôn
Có gian nan mới biết béo tròn:
Nhật hậu tâm trung tuyết nhật”

Dưới ánh trăng non sân đình rộn rập
Xóm làng vui tuyển lựa nhân công
Bên ánh đèn O Bưởi lắng trông
Là Hải Tổ dơ tay ầm vang như pháo

Buổi sáng tiễn đường đưa nắng ráo
O Ngạc nghiên thấy cả ba anh
Thật anh hùng tương ngộ tương phùng
Khó khăn chi bước dân công mà lùi

Rứa là từ đây O Bưởi làng tui
Bấm đốt ngón tay trông ngày mãn khóa
Vụ gặt vụ cây củ khoai ngôi má
Tập đoàn nghe đã dần xong

Tin lân la đây đó dân công
Xóm dưới xóm trên đã về lẻ tẻ
Nhà O Bưởi rộn lên như làng tế
Ông dục bà bà lại dục ông
Ông bà ta ngơ ngẩn bồn chồn
Chạy hàng xóm dày như nức mẹt
Việc trăm năm lần này là quyết
Nên O cần cân nhắc chi li

Rồi hôm sau bít cỏ  bên bờ đê
Có tiếng gọi thì ra anh Hiển
Một phút ngạc nghiên bắt vào câu chuyện
Nắng chiều êm gió mát cánh đồng xanh
Anh kể nhiều về chuyện tình hình
Chuyện công tác gian nan mấy tháng
Chuyện nhớ lẫn vào đồng quê lai láng
Nhớ đêm trăng nhớ cảnh nhớ người
O Bưởi nghe chẳng nói nên lời
Chỉ bít cỏ ra chiều cảm động

Có tiếng xôn xao hai người như tỉnh mộng
Câu chuyện yên nấn ná nhìn nhau
Anh vội vàng mở xắc mau mau
Lấy ra đôi kẹp  tóc:
“Kẹp ngoại hóa trắng lâu không tróc
Mua tặng O làm kỷ niệm gọi là”
Anh Hiển cười đi đã xa xa
O Bưởi ngẩn ngơ suy nghĩ:
Gặp một người mà biết bao áy náy
Gặp ba người thì biết tính làm sao?”
Gánh cỏ về trong bụng cứ xôn xao
Trằn trọc đến nữa đêm không ngủ

Chừng tới hôm sau lại nghe Hải Tổ
Đang vừa đi vừa hát nghêu ngao
Hải Tổ dừng chân O Bưởi vội chào
Chống đòn ghánh vắt chân nghỉ, nói
Chuyện của nghĩ tuôn ra từng chuổi
Chuyện chiến trường hậu tuyến dân công
Chuyện Khu 3 Khu 4 lung tung
O Bưởi say sưa vò khăn nghe mãi
Dừng câu chuyện anh chựng lại
Đưa cho O cái đòn gánh mới tinh
“Thứ tre ni tui lấy tại rú Hòa Bình
Lựa đúng mắt mát vai dễ trở
Tui biếu cho O Mi đi chợ
Bán gánh rau ngánh sắn cho oai”
O Bưởi cười biếu lại miếng trầu tươi
Rồi  Hải Tổ cất giọng hò tiếp vận.

O Bưởi quay về ngơ ngơ ngẩn ngẩn
Dọn bửa cơm dấm đổ lộn cà
Suốt mấy ngày lửng lửng lơ lơ
Đi nhổ cỏ đứng đều hơn cúi
Đã bối rối lại càng bối rối
Chừng hoang mang lại nổi hoang mang


Anh Bàn làng bên vội đánh thư sang
Và biếu cả cuốn hò tiếp vận
O Bưởi xem thơ lại càng choáng váng
Trước mặt O trờ đất rung rinh…
Ăn cơm xong nghe tiếng phát thanh
Túi ni tuyên đương bình nghị
Bước Dân công đâu phải dễ dàng
Người chen chân ai chắc hơn ai
Nhưng cũng quyết ba anh lấy một
Lúc đến bình công O trơ như bụt
Vì cả ba người đều được tuyên dương
Thật rối reng chi đạ rối reng
O chạy về nhà làm thinh không nói

Chuyện kể đến đây nhiều người vẫn hỏi
Thế rồi đây O Bưởi lấy ai?
Hỏi đồng bào O làm đúng hay sai?
Xin nhường lại cho  đồng bào thảo luận!

[1] Vắt xôi: nắm xôi, gói xôi
[1] Ngôi má: bó mạ
[1] Mẹt: đan bằng tre, nhỏ và công phu hơn cái nia, vành ngoài được cuốn từng vòng bằng sợi mây- gọi lá nức, có độ dày hơn các đồ dùng khác
[1] Bít cỏ: cắt cỏ


Tác giả bài viết: Lại Văn Thế