Tục bắt cheo đám cưới xưa ở Lệ Sơn
Đăng lúc: Thứ sáu - 26/02/2016 09:56 - Người đăng bài viết: bientap02Bài viết vê "Tục bắt cheo đám cưới xưa ở Lệ Sơn" của tác giả Lê Trọng Đại
Nghiên cứu văn hóa của làng Lệ Sơn chúng tôi thấy rằng ngoài thành tích về khoa bảng thì Lệ Sơn còn có khá nhiều đặc trưng văn hóa nổi bật khác để được người xưa tôn vinh đứng đầu “Bát danh hương của tỉnh Quảng Bình”. Bắt cheo đÁm cưới có lẽ là một trong 8 phong tục đặc sắc của Lệ Sơn thể hiện sự uyên bác của các bậc túc nho Lệ Sơn. (Nhà thơ Trần Mạnh Đàn có thời gian làm Tri huyện Tuyên Hóa đã ca ngợi:
“Tám lần phong tục dư thuần hậu
Bốn chỗ danh hương đứng trước tiên”.
Bốn chỗ danh hương đứng trước tiên”.
Xin giới thiệu cùng bà con 2 mẫu chuyện dưới đây để minh chứng cho nét đẹp văn hóa nói trên của Lệ Sơn:
1. Cô Lê Thị Thắng là con giá đầu lòng của ông Hương Thắng được gả cho trai làng Uyên Trừng. Khi nhà trai (từ Châu Hóa) về Lệ Sơn rước dâu thì Cụ Lý Huề (bác thúc bác của cô dâu) đã ra vế đối sau:
1. Cô Lê Thị Thắng là con giá đầu lòng của ông Hương Thắng được gả cho trai làng Uyên Trừng. Khi nhà trai (từ Châu Hóa) về Lệ Sơn rước dâu thì Cụ Lý Huề (bác thúc bác của cô dâu) đã ra vế đối sau:
“Núi Lệ tha hồ chim thỏ thẻ”
Nhà trai ở đã đối lại như sau:
“Bể Trừng mặc sức cá tung tăng”.
Xin chú thích thêm đối chút để bạn đọc hiểu rõ hơn ý nghĩa của câu đối trên: Vế thứ nhất ca ngợi vẽ đẹp của núi Lệ Sơn và cũng là nét dịu dàng của người con gái Lệ Sơn. Vế thứ hai “Bể Trừng là lấy địa danh của Uyên Trừng để đối lại với núi Lệ ở vế trên. Xét về mặt từ ngữ thì chinh (núi đối với biển) song về ý thì chưa đạt bởi núi Lệ là địa danh có thực của Lệ Sơn còn Bể Trừng thì không có ở Uyên Trừng. Tôi nghĩ nếu đổi chữ “bể” thành “sông” thì hay hơn vì có thể chỉ đoạn sông Gianh qua Uyên Trừng là sông Trừng. Các ý còn lại khác thì rất chỉnh và cũng rất hay: “tha hồ” đối với “mặc sức”, “chim thỏ thẻ” đối với “cá tung tăng”.
2. Người con gái thứ hai của ông Hương Thắng được gả cho trai làng Mã Thượng. Khi đến nhà trai đến rước dâu ở Lệ Sơn cũng được Cụ Quýt ra bài thơ đối khá hóc búa sau đây:
“Đường trường tựa ngựa nỏ lo chi
Ân phận đôi ta đố ngộ kỳ
Lệ thế đào cao bông hồng thắm
Thượng đường quế thể cảnh xanh rì
Trai tài tri kỷ yêu nhiều lúc
Liễu yếu tương đương cốt một thì
Khắn vắn trăm năm non mòn cũng
Đường trường tự ngựa nỏ lo chi”.
Ân phận đôi ta đố ngộ kỳ
Lệ thế đào cao bông hồng thắm
Thượng đường quế thể cảnh xanh rì
Trai tài tri kỷ yêu nhiều lúc
Liễu yếu tương đương cốt một thì
Khắn vắn trăm năm non mòn cũng
Đường trường tự ngựa nỏ lo chi”.
Bài thứ hai này không thấy có thơ đối lại của làng Mã Thượng (nay thuộc Nam Phong, xã Phong Hóa, huyện Tuyên Hóa). Nỡi đoàn rước dâu của làng Mã Thượng do không đối được bài thơ này nên phải nộp tiền cheo để được thông quan./.
Tác giả bài viết: Lê Trọng Đại
Từ khóa:
Những tin mới hơn
- Chiếc khăn mùi xoa ngày ấy (05/03/2019)
- Khu vườn Lệ Sơn, ngày hôm qua đâu rồi ? (04/08/2017)
- Tản mạn về Thôn Phúc Tự làng Lệ Sơn, một mảnh đất nhân văn (23/04/2016)
- Giếng Hồ, một thời xa vắng (22/05/2016)
- Cây Da đồng Chăm (12/05/2016)
- Ngóng trông ngày trở về (15/12/2016)
- Gửi con gái Mẹ (08/10/2019)
- Chặt củi lèn, một kỷ niệm khó quên (05/06/2016)
- Chạy lụt bão ở Lệ Sơn (06/05/2019)
- Mất nửa tình thương (26/07/2016)
Những tin cũ hơn
- Những bức ảnh tuyệt đẹp về Sông Gianh (04/01/2016)
- Bài thơ cuối cùng của nhà giáo Lê Ngọc Mân (14/08/2015)
- Về miền Tây (28/08/2015)
- Thăm Rắc Lây (27/06/2015)
- Tình quê (01/06/2015)
- Album ảnh ngày hè trên quê hương (Phần 3) (28/05/2015)
- Album ảnh ngày hè trên quê hương (Phần 2) (24/05/2015)
- Album ảnh ngày hè trên quê hương (Phần 1) (19/05/2015)
- Một thời không thể nào quên (05/05/2015)
- Bông hoa tình nguyện (25/04/2015)
Mã an toàn: 
- Lời giới thiệu công trình Địa chí Làng Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Trả lời ý kiến đề xuất của bạn Lê Quang Đạt. Việc in sách đủ để phát cho mỗi gia đình người Lệ Sơn 1 quyển là không dễ vì giá thành sách chỉ tính riêng giấy mực thủ tục giấy phép xuất bản xuất bản mỗi cuốn đã 160.000 đồng, để in đủ thì phải 4000 quyển như vậy riêng tiền... - Nghề hay: Trồng cỏ nuôi bò một hướng đi tích cực chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp nông thôn - Gửi bởi: Phạm Thị Thuỳ
Đọc được bài hay quá. Một số kiến thức rất bổ ích. Tuy nhiên, tôi có việc rất mong được anh hỗ trợ: Anh có định mức nào, hay kinh nghiệm về chi phí sản xuất 1 ha trồng cỏ không anh (giống, phân bón, nhận công, tưới tiêu...). Anh có có thể cho tôi xin được không. Hiện... - Lệ Sơn - Làng theo đạo học - Gửi bởi: Lương Xuân Trường
Mình tình cờ đọc lại bài viết của mình ở đây. (bài vết cũng tám năm trước rồi) đọc bình luận của bạn Lâm Phương, chuyện bạn đánh giá thế nào là quyền của bạn. Chỉ có điều một thông tin bạn đưa ra không chính xác: Mình (Lương Xuân Trường) và bạn dồng nghiệp Phan Phương... - Thêm một tư liệu Hán nôm về địa danh Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Cháu xem lại thông tin đoạn nói về chiến tranh Trịnh - Nguyễn 1774 - 1776 là chưa chính xác dễ gây nhầm lẫn với thông tin Chiến tranh Trịnh - Nguyễn (1627 - 1672) ở thế kỷ XVII. Thời gian được nói đến trong bài viết là sau khi tướng họ Trịnh - Hoàng Ngũ Phúcvượt sông... - Bài thơ cuối cùng của nhà giáo Lê Ngọc Mân - Gửi bởi: Lê Quang Đạt, số phone: 0913963799
Hồi trước đi học chung cấp 3 ở huyện Quảng Trạch cùng bạn Hạnh, bạn Hào ở Ba Đồn. Hay xuống thăm thầy Mân chuyện trò ngâm thơ - Chặt củi lèn, một kỷ niệm khó quên - Gửi bởi: Lê Quang Đạt
Nhớ lại hồi xưa đi chăn bò cùng các bạn ở Hung Tắt, Hung Cày. Nay đâu còn cảnh đó nữa? - Một gia đình cần sự giúp đỡ - Gửi bởi: Nguyen Van Thanh
Rất buồn vì Thay mặt Hội đồng hương Văn hoá tại Nha Trang trích gửi tiền ủng hộ mà không có danh sách...Việc đã qua...Thôi nhé! - Gửi con gái Mẹ - Gửi bởi: Hung Lan
Mệ Phương còn khỏe không chi Hồng ?
Bài thơ hay đáo để, đọc mà nước mắt chảy dài. - Lê Đình Khôi; Quê hương là nơi con nước "chở che con đi..." - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Bài viết rất là một lời tri ân với cụ Lê Đình Khôi người đã có những hành động đẹp đóng góp cho cộng đồng cư dân Lệ Sơn ở Hà nội và quê hương và cũng phần nào nói lên được cái tâm của một người con Lệ Sơn đáng kính đối với quê hương. Cảm ơn chú Vệ và Ban biên tập báo...
Thống kê
- Đang truy cập: 13
- Hôm nay: 1148
- Tháng hiện tại: 13387
- Tổng lượt truy cập: 7416363
Liên kết làng quê Quảng Bình
Lệ Sơn 2 - www.langleson.com
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Ý kiến bạn đọc