Tục bắt cheo đám cưới xưa ở Lệ Sơn
Đăng lúc: Thứ năm - 25/02/2016 21:56 - Người đăng bài viết: bientap02Bài viết vê "Tục bắt cheo đám cưới xưa ở Lệ Sơn" của tác giả Lê Trọng Đại
Nghiên cứu văn hóa của làng Lệ Sơn chúng tôi thấy rằng ngoài thành tích về khoa bảng thì Lệ Sơn còn có khá nhiều đặc trưng văn hóa nổi bật khác để được người xưa tôn vinh đứng đầu “Bát danh hương của tỉnh Quảng Bình”. Bắt cheo đÁm cưới có lẽ là một trong 8 phong tục đặc sắc của Lệ Sơn thể hiện sự uyên bác của các bậc túc nho Lệ Sơn. (Nhà thơ Trần Mạnh Đàn có thời gian làm Tri huyện Tuyên Hóa đã ca ngợi:
“Tám lần phong tục dư thuần hậu
Bốn chỗ danh hương đứng trước tiên”.
Bốn chỗ danh hương đứng trước tiên”.
Xin giới thiệu cùng bà con 2 mẫu chuyện dưới đây để minh chứng cho nét đẹp văn hóa nói trên của Lệ Sơn:
1. Cô Lê Thị Thắng là con giá đầu lòng của ông Hương Thắng được gả cho trai làng Uyên Trừng. Khi nhà trai (từ Châu Hóa) về Lệ Sơn rước dâu thì Cụ Lý Huề (bác thúc bác của cô dâu) đã ra vế đối sau:
1. Cô Lê Thị Thắng là con giá đầu lòng của ông Hương Thắng được gả cho trai làng Uyên Trừng. Khi nhà trai (từ Châu Hóa) về Lệ Sơn rước dâu thì Cụ Lý Huề (bác thúc bác của cô dâu) đã ra vế đối sau:
“Núi Lệ tha hồ chim thỏ thẻ”
Nhà trai ở đã đối lại như sau:
“Bể Trừng mặc sức cá tung tăng”.
Xin chú thích thêm đối chút để bạn đọc hiểu rõ hơn ý nghĩa của câu đối trên: Vế thứ nhất ca ngợi vẽ đẹp của núi Lệ Sơn và cũng là nét dịu dàng của người con gái Lệ Sơn. Vế thứ hai “Bể Trừng là lấy địa danh của Uyên Trừng để đối lại với núi Lệ ở vế trên. Xét về mặt từ ngữ thì chinh (núi đối với biển) song về ý thì chưa đạt bởi núi Lệ là địa danh có thực của Lệ Sơn còn Bể Trừng thì không có ở Uyên Trừng. Tôi nghĩ nếu đổi chữ “bể” thành “sông” thì hay hơn vì có thể chỉ đoạn sông Gianh qua Uyên Trừng là sông Trừng. Các ý còn lại khác thì rất chỉnh và cũng rất hay: “tha hồ” đối với “mặc sức”, “chim thỏ thẻ” đối với “cá tung tăng”.
2. Người con gái thứ hai của ông Hương Thắng được gả cho trai làng Mã Thượng. Khi đến nhà trai đến rước dâu ở Lệ Sơn cũng được Cụ Quýt ra bài thơ đối khá hóc búa sau đây:
“Đường trường tựa ngựa nỏ lo chi
Ân phận đôi ta đố ngộ kỳ
Lệ thế đào cao bông hồng thắm
Thượng đường quế thể cảnh xanh rì
Trai tài tri kỷ yêu nhiều lúc
Liễu yếu tương đương cốt một thì
Khắn vắn trăm năm non mòn cũng
Đường trường tự ngựa nỏ lo chi”.
Ân phận đôi ta đố ngộ kỳ
Lệ thế đào cao bông hồng thắm
Thượng đường quế thể cảnh xanh rì
Trai tài tri kỷ yêu nhiều lúc
Liễu yếu tương đương cốt một thì
Khắn vắn trăm năm non mòn cũng
Đường trường tự ngựa nỏ lo chi”.
Bài thứ hai này không thấy có thơ đối lại của làng Mã Thượng (nay thuộc Nam Phong, xã Phong Hóa, huyện Tuyên Hóa). Nỡi đoàn rước dâu của làng Mã Thượng do không đối được bài thơ này nên phải nộp tiền cheo để được thông quan./.
Tác giả bài viết: Lê Trọng Đại
Từ khóa:
Những tin mới hơn
- Tản mạn về Thôn Phúc Tự làng Lệ Sơn, một mảnh đất nhân văn (22/04/2016)
- Giếng Hồ, một thời xa vắng (21/05/2016)
- Về Lệ Sơn ăn chắt chắt nấu lá Ngút (19/03/2016)
- Quê hương không bao giờ quên các anh (26/07/2016)
- Khu vườn Lệ Sơn, ngày hôm qua đâu rồi ? (03/08/2017)
- Cây Da đồng Chăm (11/05/2016)
- Gửi con gái Mẹ (24/03/2016)
- Chặt củi lèn, một kỷ niệm khó quên (04/06/2016)
- Ngóng trông ngày trở về (14/12/2016)
- Mất nửa tình thương (25/07/2016)
Những tin cũ hơn
- Những bức ảnh tuyệt đẹp về Sông Gianh (04/01/2016)
- Bài thơ cuối cùng của nhà giáo Lê Ngọc Mân (14/08/2015)
- Về miền Tây (27/08/2015)
- Thăm Rắc Lây (26/06/2015)
- Tình quê (01/06/2015)
- Album ảnh ngày hè trên quê hương (Phần 3) (28/05/2015)
- Album ảnh ngày hè trên quê hương (Phần 2) (23/05/2015)
- Album ảnh ngày hè trên quê hương (Phần 1) (19/05/2015)
- Một thời không thể nào quên (05/05/2015)
- Bông hoa tình nguyện (24/04/2015)
Mã an toàn: 
- Sơ đồ gia phả họ Trần, chi họ tại xã Văn Hoá - Gửi bởi: Trần Dũng
Cho tôi số điện thoại anh Trần Phi Hùng, người mà đưa trang phả họ Trần Lệ Sơn để tôi có thể tham khảo - Danh sách các quan lại, các nhà khoa bảng thời phong kiến và các nhà quản lý, tri thức tiêu biểu con em Làng Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Lê sơn còn có 1 gia đình tiến sỹ sống ở TP HCM là anh trai của thầy giáo Lê Lac (bố của Thạc sỹ toán Lê Hiền GV trường THPT Chuyên Võ Nguyên Giáp) gồm 3 anh em đều là Tiến sỹ:
1. Giáo sư - Tiến sỹ Lê Thanh Hải - Giám đốcTrung tâm Môi trường - ĐHQGTP Hồ Chí... - Chạp Họ - Một phong tục đẹp trong đời sống văn hóa ở làng Lệ Sơn - Gửi bởi: Nguyen Sy
Năm đó, trời cũng se lạnh và lất phất mưa. Bọ tôi bảo anh em tôi và mấy anh em trong Chi họ tập trung tại nhà để đi thăm mộ. Tôi còn nhớ đi nhiều nơi lắm, Cửu phủ có mấy ngôi, Phục lùng mấy ngôi rồi về Đông Chăm, Lạ lả, đi đến đâu Người cũng giảng giải cho con cháu về... - Một số tư liệu để nghiên cứu về quá trình xuất hiện và thay đổi của các địa danh Lệ Sơn Thượng và Lệ Sơn Hạ qua tiến trình lịch sử (Phần 1) - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Thứ tự các hình ảnh( ở bài trên) trên xuống ở các trang chữ Hán nôm có 2 trang 8a và 8b là lấy từ Ô châu cận lục rồi đó là chụp từ ô châu cận lục ở quyển 4 - bản đồ của Dương Văn An rồi bạn đọc nhìn kỹ ở góc bên phải hình 2 trên xuống sẽ thấy chữ Ô CHÂU CẬN LỤC. Đây... - Danh nhân khoa bảng làng Lệ Sơn, niềm tự hào của đất nước - quê hương - Gửi bởi: Lê Chung
Chào quý vị, Bà ngoại tôi là người làng Lệ Sơn. Tôi dự định về thăm làng cùng mấy người bạn. Quý vị có thể hướng dẫn cách đi từ sân bay Đồng Hới hay Tp Đồng Hới về làng Lệ Sơn được không? Trân trọng cảm ơn. - Ký ức về Đình Làng Lệ Sơn - Gửi bởi: Nguyễn Xuân Phước
Lương Duy Thắng hiện nay ở Đà Nẵng, chồng của Tuất ở lê lợi phải không? Đình làng sắp khánh thành rồi - Khu vườn Lệ Sơn, ngày hôm qua đâu rồi ? - Gửi bởi: Lê văn Toàn
Vvừa rồi có dịp về quê thấy vậy buồn lắm chứ nhưng chẳng biết làm gì hơn. Đúng là khổ cho quê mình quá, rào nước mội bị đánh mất rồi, con cá con tôm, con dam nuôi con người lệ sơn lớn lên qua nhiều thế hệ nhưng giờ này ô nhiễm, cạn kiệt, con chắt chắt giờ có ai dám ăn... - Chùm thơ nhỏ của chị Trần Thị Thanh Liêm - Gửi bởi: Trần Thị Thanh Liêm
Diễn đàn Thi hữu mời họa tác phẩm TỰ SỰ của tác giả Trần Thị Thanh Liêm
TỰ SỰ
Phấn bảng ngày đêm chẳng muốn rời
Đem lòng mến trẻ trải ngàn nơi
Khuyên bày bạn tốt ngời tâm đạo
Dạy dỗ trò ngoan thắm nghĩa đời
Rực rỡ gương nghề soi chẳng... - Chuyện kể về con chim ngói Sài Gòn - Gửi bởi: nguyen sy
Câu chuyện nhỏ giản dị nhưng đầy lòng nhân ái.
Thống kê
- Đang truy cập: 7
- Hôm nay: 670
- Tháng hiện tại: 14787
- Tổng lượt truy cập: 4355960
Liên kết làng quê Quảng Bình
Lệ Sơn 2 - www.langleson.com
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Ý kiến bạn đọc