"Trượng mới về à ?", một thuật ngữ Lạ mà quen ở Làng Lệ Sơn
Đăng lúc: Thứ tư - 07/05/2014 03:44 - Người đăng bài viết: lehongveĐể tìm hiểu vấn đề sâu xa của cái tên: "Trượng mới về à". Một công việc vô cùng khó khăn, bởi không chỉ có nghe qua dư luận, mà còn phải tiếp xúc những câu chuyện thật và con người thật. Sẽ là thiếu tế nhị khi hỏi trực diện và không biết bằng cách nào? tác giả đã khai thác vào ngõ sâu của nét văn hoá "Tối lửa tắt đèn có nhau". Một vấn đề đang báo động ở Làng Lệ Sơn .
Đến với những nét đẹp của cuộc sống, có lẽ không nơi nào, không bến bờ nào đẹp nhất bằng cái tình ăn ở, có trên dưới và tối lửa có nhau. Ấy vậy, nhưng khi đi sâu vào ngõ thẳm này, lại không như ta nghĩ, cái sự hình thành nghĩa cử làng xóm có nhau đã biến tướng. Nét đẹp vốn có của bản sắc làng quê đã sớm le lói những rạn nứt nghiêm trọng. Có ai đó về quê sẽ nhận được những câu chào hỏi rất thật, rất ngộ, hồn nhiên và tếu táo khó hiểu. “Trượng mới về à”, từ già đến trẻ, miễn là “giống đực”. Đây cả là câu chuyện dài thăm thẳm trong cái bản sắc văn hóa hiển nhiên. Để đi tìm cái tên: “Trượng” đúng nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Ôi thôi, vô cùng tế nhị, vô cùng khó nói lên cái sự loằng ngoằng này.
Thưa quý độc giả. Làng quê Lệ Sơn đang rậm rịch phát triển theo nhu cầu của thời đại. Sự thay đổi mà cái mới mang về cuốn theo cả tư duy vật chất, đến cả những cái nhìn thông thoáng về giá trị tinh thần. Có thể coi đây là câu chuyện tiếu lâm dân gian, góp phần làm phong phú tạo nên bản sắc, hay phải nhìn nhận nghiêm túc về sự tha hóa nhân cách trong cái cớ bao đời: Sống phải “ Tối lửa tắt đèn có nhau”.
Niềm vui khi được phục vụ những món bồi bổ cho quý Cụ (Ảnh minh họa)
Cái nét đẹp làng quê vốn có lâu nay với tình làng nghĩa xóm, đã hun đúc cho quê hương nhiều phẩm chất mang giá trị cốt lõi. Quê hương là vậy, đói no cùng nhau chan hòa trong niềm vui sướng, cũng như chan hòa nước mắt lâu nay. Đó là nhân tố cấu thành tình nghĩa thủy chung của làng quê đậm giàu bản sắc văn hóa. Trong cái mập mờ của những giá trị nhìn thấy ấy. Thì nay đã ngấm ngầm nuôi dưỡng “tình thương mến thương" hơn, để rồi có nhiều gia đình phải lâm vào cảnh tan nát, cơm không lành, canh cũng chẳng ngọt nữa.
Hình ảnh đâm chém nhau chỉ vì, "cơm mày không ăn, thích ăn cháy nhà tao à" đã xuất hiện. Làng xóm nghi kỵ lẫn nhau, bát nước chè xanh thấm đẫm tình quê nay đã mặn chát vì cái “đi đêm” của các quý Anh, quý Ông và cả quý Bà, quý Chị vì “nhà bên tối lửa” cần giúp. Cũng chính cái sự đi đêm này mà con cái đã bị vạ lây, bị thanh niên làng khác đánh cho con em họ cả tháng trời nay sống một cuộc sống thực vật. Cái lỗi này thuộc về ai, khi mà gia đình nào cũng để các Cụ ở nhà, con cái là qúy Anh, quý Chị bươn tẩu đi hết, để lại Các Cụ thiếu vắng tình cảm, thêm vào đó Ông Trời cũng tâm lý, cho cái con chắt chắt giàu đạm giàu dinh dưỡng và hocmon khoái cảm. Để các Cụ thường xuyên nạp cái thứ đặc sản này vào.... Nguyên nhân sâu xa có phải là đây.
Hình ảnh đâm chém nhau chỉ vì, "cơm mày không ăn, thích ăn cháy nhà tao à" đã xuất hiện. Làng xóm nghi kỵ lẫn nhau, bát nước chè xanh thấm đẫm tình quê nay đã mặn chát vì cái “đi đêm” của các quý Anh, quý Ông và cả quý Bà, quý Chị vì “nhà bên tối lửa” cần giúp. Cũng chính cái sự đi đêm này mà con cái đã bị vạ lây, bị thanh niên làng khác đánh cho con em họ cả tháng trời nay sống một cuộc sống thực vật. Cái lỗi này thuộc về ai, khi mà gia đình nào cũng để các Cụ ở nhà, con cái là qúy Anh, quý Chị bươn tẩu đi hết, để lại Các Cụ thiếu vắng tình cảm, thêm vào đó Ông Trời cũng tâm lý, cho cái con chắt chắt giàu đạm giàu dinh dưỡng và hocmon khoái cảm. Để các Cụ thường xuyên nạp cái thứ đặc sản này vào.... Nguyên nhân sâu xa có phải là đây.
Chắt chắt xúc bánh tráng, món ăn có từ xa xưa "ngư nhục sinh dục" (ảnh minh họa)
Trong dịp về quê hương lần này, tôi muốn viết tiếp một nét đẹp gì đó đang lẫn khuất trong vô vàn cái tốt đẹp mà người Lệ Sơn đang sở hữu, nhưng khi nghe một cụ Ông gần đất xa trời khen một cô hàng xóm, đã từng cặp vài Cụ, vài trung niên một cách công khai, nức tiếng cả làng trên xóm dưới trước mặt vợ mình. "Con…đó nó hoàn cảnh, tội nhưng nó đẹp từ mái tóc đến móng tay, thì không thể làm ngơ được nữa. Câu chuyện mà nhiều trung niên, bỏ vợ con hiều dịu để phải lòng vợ thằng bạn thì đã vượt giới hạn của “nghĩa xóm”. Rồi có Chị U55 ở Thượng Phủ hết thương thằng nhỏ, đến thấy Ông …tội tội. Rủ nhau bất kỳ lúc nào có điều kiện, bờ tre… gốc mít thì quả là đáng báo động . Tôi đã không tin khi câu chuyện làm quà bên chén rượi tửu phùng tri kỷ, nhưng khi được nghe một công an viên kể lại, thì hóa ra quê mình đang thay đổi cơ bản về chất. Câu chuyện về gái trai bao giờ cũng vậy, nó có sức cuốn hút kỳ lạ, nó là đề tài nóng và trở thành mệnh đề có giá, khi lấy ra trêu chọc mọi người, “ai có tật giật mình”. Rảo một vòng ra chợ, lắng nghe từng nhóm, từng đoạn, từng góc, mới thấy hết độ lan tỏa cảnh giác của mỗi Bà, mỗi Mẹ, và cả mỗi Chị. Nó vô tình tạo nên câu nói không chê vào đâu được: "về quê ăn rau cho sạch". Nó đã trở thành tâm điểm như tiếng trống báo hiệu mùa xuân có bão vọng vào núi, dội xuống sông âm ỉ âm ỉ.
"Một miếng lạ hơn cả tạ miếng quen". (Ảnh minh họa)
Có ai đã nói: Tình yêu không biên giới, nhưng liệu đây có phải tình yêu chân chính của những hoàn cảnh “rỗ rá cạp lại”. “con thương cha không bằng bà thương ông”... Câu chuyện mất ổ trứng hay buồng chuối, rổ khoai đã sống dậy thắm tình “dây tơ hồng”của một làng quê nghèo khó. Chỉ cần một củ khoai nướng, hay “bát cháo hành” với vài câu trêu chọc mà đánh đổi tình phu thê trăm năm hay sao??. Đồng ý là tình cảm nó nằm sâu trong lòng, tình yêu nó còn sâu hơn, tận mãi trong ...tim, vấn đề kín đáo, tế nhị và vô cùng khó nói. Nhưng nếu chỉ vì bị hành hạ cái "sung sướng" ấy, thì cũng nên giữ tổ ấm và cho làng xóm ấm êm. ai lại....
Thà một phút huy hoàng rồi chợt tối. Còn hơn buồn le lói suốt quanh năm (Ảnh minh họa)
Kinh tế đang dần đi lên, cái hồi xuân đến muộn của các Mẹ. các Mệ, và các Chị sao lại oái ăm vậy. Khó khăn lâu nay còn giữ được trong ấm ngoài êm. Vậy cái gì đã làm thay đổi để rồi khó cưỡng đến thế. Tính trong sáng của “tối lửa tắt đèn” đâu phải là giúp nhau đến nơi đến chốn đâu. Hậu quả và những hệ lụy đâu phải giản đơn chép miệng: “làm tý lạ cho biết đời”. Cuộc đời là vậy, ai mà chẳng biết: “ở trong chăn mới biết chăn có rận”. Hay các con không hiểu được mô....
So với các làng xã trong cả nước, thì Lệ Sơn ta vẫn nghèo lắm, nhưng bản tình ca trong đêm của sự tự nguyện âm thầm, lại chất ngất chồng chéo và đang dần lớn lên, nó đang đe dọa mỗi gia đình, đe dọa cái nét đẹp vốn có “tình làng, nghĩa xóm”. Nó đang biến tướng cái lề thói ăn ở có nhau khi tối lửa tắt đèn đúng nghĩa. Ôi, lại “Trượng mới về à”….nghe sao mà quen quen, mà buồn cười, lẫn ngậm ngùi xót xa....
Hà nội 8/10/2012
So với các làng xã trong cả nước, thì Lệ Sơn ta vẫn nghèo lắm, nhưng bản tình ca trong đêm của sự tự nguyện âm thầm, lại chất ngất chồng chéo và đang dần lớn lên, nó đang đe dọa mỗi gia đình, đe dọa cái nét đẹp vốn có “tình làng, nghĩa xóm”. Nó đang biến tướng cái lề thói ăn ở có nhau khi tối lửa tắt đèn đúng nghĩa. Ôi, lại “Trượng mới về à”….nghe sao mà quen quen, mà buồn cười, lẫn ngậm ngùi xót xa....
Hà nội 8/10/2012
Tác giả bài viết: Lê Hồng Vệ
Từ khóa:
Những tin mới hơn
- Truyện ngắn Cơm mo cau (11/10/2015)
- Tết quê trong tôi - Ngày ấy và bây giờ (07/01/2017)
- Đàn ông Lệ Sơn, không trở thành đàn ông được (03/05/2017)
- Lệ Sơn - Đệ nhất bát danh hương (16/04/2019)
- Bài thơ Nhớ quê (14/09/2015)
- Ký ức về chùa Phúc Tự (27/12/2014)
- Làng cả Lệ Sơn ( Phần 6/7) (19/12/2014)
- Ký ức về Đình Làng Lệ Sơn (23/06/2017)
- Bài thơ Về cùng anh (20/09/2014)
- Chi Hội Cẩm Lệ tại Đà Nẵng gặp mặt thường niên năm 2014 (05/01/2015)
Những tin cũ hơn
- Một ngôi làng đặc biệt: Đệ nhất bát danh hương (20/09/2013)
- Báo du lịch và các công ty lữ hành viết về cảnh đẹp vùng quê Lệ Sơn (21/04/2014)
- Ma làng Lệ Sơn - Câu chuyện: Tiếng gọi nơi không người (29/07/2013)
- Lệ Sơn mùa Kỵ - Trạp (Giỗ kỵ - Chạp mã) (24/01/2013)
- Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 3) (01/01/2013)
- Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 2) (21/12/2012)
- Tế lễ Bản Thổ Thành Hoàng Làng Lệ Sơn (Phần 1) (18/12/2012)
- Đình Làng Lệ Sơn: Ký ức và suy ngẫm (09/12/2012)
- Ai ơi, đi ngược về xuôi. Nhớ về quê mẹ mãi nơi chốn này (04/12/2012)
- Miếu thờ người khai trí làng Lệ Sơn (27/11/2012)
Ý kiến bạn đọc
Trần Đức Hiến - Đăng lúc: 29/11/2013 20:14
Trượng vệ viết quá hay và quá đúng ! ỡ quê ta hiện nay tình trạng này đang biến tướng mạnh mẻ.hy vọng các quý ông,quý bà,quý anh,quý chị sẽ "hoàn lương"sau những trăn trở đầy tâm huyết của Trượng Vệ.
Trượng vệ viết quá hay và quá đúng ! ỡ quê ta hiện nay tình trạng này đang biến tướng mạnh mẻ.hy vọng các quý ông,quý bà,quý anh,quý chị sẽ "hoàn lương"sau những trăn trở đầy tâm huyết của Trượng Vệ.
Mã an toàn:
- Lời giới thiệu công trình Địa chí Làng Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Trả lời ý kiến đề xuất của bạn Lê Quang Đạt. Việc in sách đủ để phát cho mỗi gia đình người Lệ Sơn 1 quyển là không dễ vì giá thành sách chỉ tính riêng giấy mực thủ tục giấy phép xuất bản xuất bản mỗi cuốn đã 160.000 đồng, để in đủ thì phải 4000 quyển như vậy riêng tiền... - Nghề hay: Trồng cỏ nuôi bò một hướng đi tích cực chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp nông thôn - Gửi bởi: Phạm Thị Thuỳ
Đọc được bài hay quá. Một số kiến thức rất bổ ích. Tuy nhiên, tôi có việc rất mong được anh hỗ trợ: Anh có định mức nào, hay kinh nghiệm về chi phí sản xuất 1 ha trồng cỏ không anh (giống, phân bón, nhận công, tưới tiêu...). Anh có có thể cho tôi xin được không. Hiện... - Lệ Sơn - Làng theo đạo học - Gửi bởi: Lương Xuân Trường
Mình tình cờ đọc lại bài viết của mình ở đây. (bài vết cũng tám năm trước rồi) đọc bình luận của bạn Lâm Phương, chuyện bạn đánh giá thế nào là quyền của bạn. Chỉ có điều một thông tin bạn đưa ra không chính xác: Mình (Lương Xuân Trường) và bạn dồng nghiệp Phan Phương... - Thêm một tư liệu Hán nôm về địa danh Lệ Sơn - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Cháu xem lại thông tin đoạn nói về chiến tranh Trịnh - Nguyễn 1774 - 1776 là chưa chính xác dễ gây nhầm lẫn với thông tin Chiến tranh Trịnh - Nguyễn (1627 - 1672) ở thế kỷ XVII. Thời gian được nói đến trong bài viết là sau khi tướng họ Trịnh - Hoàng Ngũ Phúcvượt sông... - Bài thơ cuối cùng của nhà giáo Lê Ngọc Mân - Gửi bởi: Lê Quang Đạt, số phone: 0913963799
Hồi trước đi học chung cấp 3 ở huyện Quảng Trạch cùng bạn Hạnh, bạn Hào ở Ba Đồn. Hay xuống thăm thầy Mân chuyện trò ngâm thơ - Chặt củi lèn, một kỷ niệm khó quên - Gửi bởi: Lê Quang Đạt
Nhớ lại hồi xưa đi chăn bò cùng các bạn ở Hung Tắt, Hung Cày. Nay đâu còn cảnh đó nữa? - Một gia đình cần sự giúp đỡ - Gửi bởi: Nguyen Van Thanh
Rất buồn vì Thay mặt Hội đồng hương Văn hoá tại Nha Trang trích gửi tiền ủng hộ mà không có danh sách...Việc đã qua...Thôi nhé! - Gửi con gái Mẹ - Gửi bởi: Hung Lan
Mệ Phương còn khỏe không chi Hồng ?
Bài thơ hay đáo để, đọc mà nước mắt chảy dài. - Lê Đình Khôi; Quê hương là nơi con nước "chở che con đi..." - Gửi bởi: Lê Trọng Đại
Bài viết rất là một lời tri ân với cụ Lê Đình Khôi người đã có những hành động đẹp đóng góp cho cộng đồng cư dân Lệ Sơn ở Hà nội và quê hương và cũng phần nào nói lên được cái tâm của một người con Lệ Sơn đáng kính đối với quê hương. Cảm ơn chú Vệ và Ban biên tập báo...
Thống kê
- Đang truy cập: 14
- Hôm nay: 1630
- Tháng hiện tại: 4160
- Tổng lượt truy cập: 8569088
Liên kết làng quê Quảng Bình
Lệ Sơn 2 - www.langleson.com
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Làng Cao Lao - www.caolaoha.com
Làng La Hà - www.langlaha.com
Quảng Bình Trẻ - www.quangbinhtre.com
Nhịp Cầu - www.nhipcau.de
Báo Quảng Bình - www.baoquangbinh.vn
Nội dung
Quá hay, hài hước cũng có làm người đọc say mê. Cha ni tài thật, tài thật, tài đến thế là cùng. ..Trượng! mình cũng thích gọi trượng.